Урусаршихъаб мисала вобна : «КьыIдимийсда  хизаг къыIлина гьазирааъас вуккан». Манчихъаб кIорана маIъна вобна. Январьни кьома  йишди республике йизбы гёгъы. Манчин мыкIаал’бы ады. Сабара районбышее гуджнакван хъидгъырийбы ыхьа.

 

 

МыкIаалиле гъайре , гуджнан мыцбы ыхьа.  СыкIылин кьыIдимийн мыкIаал’бы хъадымее, республикайн ЖКХ паралидж эхьи: токIан ишихбы айкIан, газбы кIыл’хъехьи, хьянбы, йаIхъбы хъийгъар. Инсанар къел’-хыл’ гьитIылыйнбы хьинне аахванбы. Йишди увгьойка , хаIдданани вахтал’ манчин тахсиркарар районбышди, шагьарбышди ЖКХ ташкилатбы водунбы. Манбышиле гъайре, Дагъэнергойид, Регионгазыд, Дагъавтодорыд тахсиркараршини сиягье водунбы.  Агар вахтал’ мыкIаал’бы хъалессе аIгьтият, гьазирыйвалла къооджен ишбы ыккее, манке  манимеега инсанар дареехъа абкIас деш. ШакIле ацIан, токI, газ, хьян дена ыIмыр, ешайиш  гьаъас  эхьи деш.  Агар йишди республике, Россияйни медни субъектбышилин хьиннен мыкIан кьыIдимбы хъадайли ыхьайнбыхьий,  манке гьиджоний ихьес !? 

АлебтIас токIани ишхеква багълыбанана дагъамийвалла. Сенис къыIл’-кьыIдим  мана аIреенче авайкIан деш. Къийна токIана система йишди республике аваалыйна вобна. Сенис бадайлхъа ямалых алебтIее, мана цIебна хъоохьи деш. Ишихбышда систеемаб гьаIмагьаб вобна. Сенис гьиджохье бадалаъан, амма иш аIхреехъаме  быкырааъа деш. Къийна токIан диракбы, симмар, трансформаторбы ва медын дезгагьбы хъыIче, хъицIыр водунбы.  Инсанарше вахтал’ гёдхьунни ишхен, газын, хьинен пылбы хъеленбы. Анджах, йиджбы хъодкуда эхьи деш. Са уIл’джумна ыхьее, кьоIдъэсди уIлджумее гагь гьин,  гагь шен эхьи деш.  МаIгьабна вазият садджу    хиваршее, районбышееджаб деш ярамишивхьа вобна, шагьарбышейиб къелис-къелис хъызааха. Сайид, эн мыкIани йигъбышее ремонтбы вод гьаъа гивийгъал.

Са — кьоIдле сенна теле-радио верлишбышеенче, кIазетбышенче хабарний гьуво : токIани ишихбышда система республике  быкырба тезелемишаааъасдиме, чIакIын пылбы водунбы къайиккы. Няхьа ман пылбы, нявхьа мана тезелемишавъуна токIани ишихбышда линия. Масалан, тезеда аляуйни поселокбышее: Семендере, ДОССАФе, Параул ва медынчее инсанарше джони пылбышиква диракбы, симмар, трансформаторбы алищу. Ишлемишауйни токIакен, газыкен, хьинекен пыл гьоIкуматыс хъелен. Манчин документбы гьаъасдимее фланкьадарын пылбы аляатIа, манчиле гъайре гарданахъа борджбы гийхьи. Йигъыс контролёрарше инсанаршина заIгьлайна вуккекка. Гьаманчин аIхир мысане ихьес.

Инсанаршин хаIдданан газын котёлбы токIал’ ишлемишехьи водунбы. ТокI адкIынмее, чикасана хайбышеена къуIмааллаб авайкIанна. Гьарункъухъаб хаа ушахар, кьаIсин  декий ед’ вобунбы. Анджах чIакIни къуллухчершини, чиновникаршини хайбышее ман дагъамийвал’бы эхьи деш. Гьел’бедти, гьарджура табиятын фалякатбы, авариебы аIреенче акIанаъас ыккан деш. Манбы бирданхьессе эхьи. Анджах манчисыб гьазирба вухьес вуккан.

Са уIл’джумна гьихъа  юго- восточный токIбышди подстанциейл’ аварие ыхьа.  МагьаIчкъала шагьарни токIбышди сетьбышди хаIрункъуни ГьаIджи Султановни увгьойка, ман хъаъа водун, амма сабара дагъамийвал’бышихъа гора иш цIыIцоохьена.Манке шагьарни сабара бинаабышил’,поселокбышее, кучебышее ишихбы ыхьа деш.

Мани ярамишивхьайни дагъамийвал’ни  гьаIкIеедын маIълумат  МагьаIчкъалайни мэре Ризван ГъазимаIгьаммадове гьувы: «Къийна йишди марказе мани сардан коммунальный вазиятбышиква багълыбанана  дагъамийвалла вобна. Республикайна токIана сеть лап  йиссейба вобна, манчихъа гора авариебы экIда-экIда эхьи.  Сабара кучебышеедын, поселокбышеедын токIбы хъауйнбы. Сабара джигабышее гьале бригадабы  ишлемишехьи вобунбы.  Шагьарни токIани сетьбышин устадар хаIм-йигъ ишлемишебаххьи вобунбы.  Инсанаршин шикаятбы джаваб хъидёву гьайсар деш. Аварие ыхьайни джигеехъа, бригадабы йаIххыляъанбы…»

Дагъыстанни ХааIрункъуни С. Меликовни амурыква  ДР-ни Правительствайни Садрее А. АIбдулмуслимове , январьни 13-чил’ республикайни токIани ишбышис кьадсырыйн иджлас алгъавгьу.  Мани вазиятылхъа  фыкыр гьевлес , Республикайни хаIрункъве Правительсвайни хаIрункъулхъа тапширмишау.

Иджласе АI. АIбдулмуслимове гьаваабы пис’хъыхьайле хъийгъа республике ярамишивхьана вазият агъмишавъу. Манкъуни увгьойка, 100 аазыр инсан токIани ишихыке къацIабкIын. Мани йигъбышее дурбабышее газына давлениеб кIылба вухьайхъа гора, инсанар токIалхъа илгъебчIу. Са багьнаб ярамишивхьайни вазиятна мана вухьа.

«МагьаIбни вазиятын инсанаршина наразийвалла гьехха гьавъу. Масалан, Левашийни районее инсанара районни бинаани маIгьаллехъа  джона наразийвалла гьаагвас хъигъебчIу, Карман-2 инсанарше федерал поштина йаIхъ къацIабкIун. МаIгьдын инцидентбы аIхреени вахтал’ зарада-зарада эхьи гидгъыл»,- АI.АIбдулмуслимове джуни чыхыше увгьо.

Ярамишивхьайни вазиятна аIгьвалат йишонааъас муниципалитетбышди чIакIынбышис аливку.Манчини гьаIкIеедын чыхыш иджласее ПАО-ни « Россети Северный Кавказ» — «Дагэнерго»  филиални директоре Максим Долголеве гьаы.

«Мани дагъамийвал’бышиква багълыданан ишбы цIеддыйни йигъыкеджад гидгъыл водунбы. Манчисда гьазирыйвалла гьихъаджаб къавдже вухьа. Садджу мыкIани ва кулякыквани  гьаваан мешат гьаъа вахтал’ ишбы таамаъас. АIгьтиятыс 5 бригадаб гьазирба вобна. Агар манбыб хъидийбхьырее, къонши республикабышиле 5 бригада аблес гьазирба вобна. Гьалекийс, шиджад ман дагъамийваллабы гьаIллаъа водунбы»,- М. Долголеве увгьо.

АI.АIбдулмуслимове  мани ташкилатни ишис кьиймат гьуво деш.«Шу эйгьен гыргын ишбы вахтал’ къаджейнбы, ман нягьаIдне эхьи, агар 80 аазыр инсан республике мыкIаалик иших, газ, хьян дена авху. Максим Сергеевич, ишбы маIгьад гьаъанбы дешки. Ши инсанаршина вазият югхъааъас вуккан, чыхышбы деш гьаъас ыккан….»

НягьаIбий республике токIака багълыбанана дагъамийвалла гьаIллааъас вуккан, цIеррыйни вице-премьере Манвел Мажонце увгьо.  Манкъуни увгьойква,  ооъад увгьойн компание токIани сайкалбышил’, диракбышил’ маIшкьулхьа водун.  ТокIани симмаршилхъа, трансформаторбышилхъа фыкыр гьооли деш…. Манчихъа гора,  маIгьабна вазият ярамишивхьа».

МаIгьдын гозет’гьидяъан дагъамийвал’бы зарада-зарада эхьени джигабышее генераторбы ихьес ыккан. Дирак гъыгъаIбкырнане , ваяяхуд замыкание ыхьа ишихбы адкIынийнбыне, илгъебчIе генераторылхъа. Гойне аварие ыхьайн джига архайнда хъеъэ.

Мани йигъбышее республикехъа Россетьни компаниейна хааIрна инженер Е. В. Поляков ары. Манкъвее джигайл’ штабын иджлас алгъавгьу . Манкъука мебын чIакIын компаниейн къуллухчера абы, джони аIрее Къузайл’ни Кавказыл’ни Росссетьбышда регьбер Роман Левченко ыхьа.

Поляковни увгьойква, ман токIаква багълыданан дагъамийвал’бы республикедын гьаIллаъасдимее , барабарда хьулеблехьее программабы ишлемишехьи водунбы. Гьел’бедти ,ши, Дагъыстан  Республике ешемишехьени миллетни къайгъвее авхъу вобунбы. Гьайни дёлесийвале ман, токIаква багълыданан, дагъамийвал’бы гьаIллаъасынбы, — Е. Полякове увгьо.