ЦIаIхна дера меб йизбыше гъаркьавъу

Гьар сен февральни аIхрее,  мартыни кьома табиятын Сувал’ни маIгьалылхъа са фалякат абайлена. Сабара йигъбына йихъа гёгъыйни чIакIни йизбыше  са уIл’джумна ЦIаIхна дера гъаркьавъуна. Ши гьаммаше эйгьен: « КьыIдмийсын тадбырбы къыIлина къаджес ыккан». Анджах мани карее кьыIдимын шака мислягьаIтбы къеджи деш. Сувал’ни маIгьалыл’ ешемишоохьени йишди инсанаршини увгьойква , гьайни сен мыкIан кьыIдим хъады. Манчин инсанаршис къел’-хыл’ гьаъас гьадсыр деш.  КьыIдимыйн аIхир гейб къорхуйквана вахт вобна. ЙыIкьын йизбы сувабышди этякбышиле хъоду чухреле кIена гекка.  Гьар сен февральни аIхрее,  мартыни кьома табиятын Сувал’ни маIгьалылхъа са фалякат абайлена. Сабара йигъбына йихъа гёгъыйни чIакIни йизбыше  са уIл’джумна ЦIаIхна дера гъаркьавъуна. Ши гьаммаше эйгьен: « КьыIдмийсын тадбырбы къыIлина къаджес ыккан». Анджах мани карее кьыIдимын шака мислягьаIтбы къеджи деш. Сувал’ни маIгьалыл’ ешемишоохьени йишди инсанаршини увгьойква , гьайни сен мыкIан кьыIдим хъады. Манчин инсанаршис къел’-хыл’ гьаъас гьадсыр деш.  КьыIдимыйн аIхир гейб къорхуйквана вахт вобна. ЙыIкьын йизбы сувабышди этякбышиле хъоду чухреле кIена гекка.

ЦIаIхни хивни администрациейни хааIрункъуни Вагиф АIлиевни увгьойква , гьайни сен йигъбы аIреенче илгъечIу далбадал Хорайни сувале гIал’кIена кьоIбле ыкIеекI абы.

— ЦIеббыйна ыкIеекI хивни йыIкьнее илёбзур. КьоIдъэс абына ыкIеекI манчиле хъаккибхьу даахъа абкIын. Медын ыкIеекIбы адлесда мункум вобна. АIсас метлеб — инсанар манчике къорамишавъуй вобна. Йигъыс ши къаравул’на инсан илёзараъа. Бирданхьессе ыкIеекI хъооIхье, джамаъаIтыс хабар гьевледжинва. Хивын мактаб къирагъыл’ водун. МаъаIллимарше ыкIеекI хъабайлени деренче манбы алгъааъа. ХаIмде Авгъани убайн инсанар  къалябкIас къаршеени, Хъаорхудешди маIгьаллехъа авайкIан.  Манчиле гъайре, ши аIлгьаани – хъооIни машинбышилхъа фыкыр гьооли. ЫкIеекIын алидни дерайл’ни цIаIхбышди хиваршеехъана поштина йаIхъ утIумааъа. Хивын джамаъаIт чалышмишехьен, манбы дареехъа гябкIуйнкъаI , манбышис кумагаъас. Дагъавтодорыс, МЧС-ыс хабар гьооли. Манбышиква зы гьаммаше алаакьабы гьуваджи. КьоIдъэсди йигъыл’ районни доручастокни техникайн йаIхъбышилин йизбы, ыкIеекIбы темизяъа гидгъылйнбы,- В. АIлиеве увгьо.

Агар хъодкуда увгьее, районни, республикайни сураке йишди дерайлхъа мани сардан кIыл’на фыкыр гьооли вобна. Сабара сенбына гьихъа мани дерайл’ инсанаршис хаIдын зиянбы ыхьа. ЫкIеекIбыше инсанаршин хайбы , йицIабы, машинбы, гараджбы гьыIгъаккарау. Мал-къара йизыке авуд аху. Манзикыс, клубыс хаIдын зиян ыхьа. Хав-уджагъ дагъылмишхьайни инсанаршис гьоIкуматни суракен кумаг гьидхьыр деш. Хьулехьее МЧС-ын ишчер абы, ыхьайн зиянбы тастикьау. Анджах сабара чиновникаршини саймазыйвалин ва бейкараалин , иш аIхреехъаме быкыравъу деш. Манчини гьаIкIеена хабар гьидевлесын джига аху деш. Анджах, мана иш кIявабзын авху вобна.  Кумаг гьидидхьырий са, зиян хъетIуйни инсанаршис джад гьеххааликван харджийбы ыхьа. Манбышис фыланкьадарын документбы саъас аликкы. Гьел’бедти, манбыд кьаIрад деш гьаъы. Къийнад ман суал хаIйбышее илийкIар водун.

ГьаIмагьабна джаб вазият алибни дерайл’ни хиваршее вобна. Энки чIакIын йизбы гадигыс делесни хиваршее ыхьа. Йизыле гъайре, гуджнакван буран ыхьа. Манчин токIан диракбы гьыIгъаккарау, симмар хъодау. ТокIака багълыбанана дагъамийвалла къыIл-кьыIдим ЦIаIхни дерайл’ вухьана, воохьена мебыб вухьесда, агар гыргын диракбы, истолбабы, трансформаторбы тезелемиш гьидеъэ. Гьар сен ямалых алебтIуйка, дагъамийвалла гьаIллувхьес деш.

Хивааршее ешемишоохьени джамаъаIтни увгьойква , токIан ишихбы йизык’, буранык, хъидгъырийбышик хивни джамаъаIтбыше хъаъы.  Мишлешин, Муслагъын  джамаъаIт кьоIдле-хьебыдле йигъбына джони хивни администрациейни чIакIынбышиква  Ислям Ибрагьимовыквайий Нажмуддин МагьаIррамовыква  имааджийбышее ыхьа. Манбыше поштина йаIхъ ачмишавъу, токIан диракбы илёзарау, хъодуйн симмар гицIын.  Хиаршини джамаъаIтбышди кумагыква ХыIягъни хивни оони сувал’ телефонна вышка хъавъу, махъан токIан иших цIыцIаъы.

ГьаIмагьдын джад ишбы ахуйни хиваршини джамаъаIтбыше къадже.

Са уIлджумна гьихъа Хушетни хивее са йишда агъсаххъал раIгьматыххъа аркIын. Вахтал’ доIъайс духйебы, гогьарбы Леканче аблес ваIвхы деш. 4-5 йигъна Лекна хив дюнйейке къацIабкIын вухьа . Мааъад не токIан иших, не телефоныкван алаакьабы, не поштина йаIхъ вухьа деш. Гьаваа саакитувхьайле хъийгъа , са бабатна джигъыр ачмишавъу, манбы деккини доъа1йс абы. МаIгьдын гьааIдисабы сенис шахъад эхьенбы. Шахъа гещена инсан дешда. Манчихъа гора, Сувал’ни дерайл’ джегьилер идяахва. Мааъад манбышикIле къийхъийни йигъын геледжагъ къеджи деш. Манчихъа ил’дяаку , йишин инсанар Ватан къорамишааъанбышди цIеббыйни джаргее воохьи. Къийна Украинее аIлгъаани СВО хаIббанани Сувал’ни дерайл’ ва Бабаюртни бинабышил’ ешемишоохьени джегьилерше иштыракбы гьаъа водунбы. Манбыше джона игитийвалла гьаагуна, гьаагва вобна ва мебыб гьаагвасда. Садджу мани миллетни ешайишилхъаб фыкыр гьевлес вукканна.