АI. АIбдулмуслимов: «Един мизяар гьуваджесынбы»

Февральни 28-чил’ Дагъыстанни Правительствайни  садрее АIбдулмуслим АIбдулмуслимове ДР-ни Правительствайн 2022 сен гьавъуйни ишина отчёт Халкьни Маджлисее хъувы

Маъаб манкъвее республикайна экономикайна вазият нягьаIбий вобнава увгьы ва мана юг хъааъасдимее гьиджо ишбыйий къадже увгьы. Джуни чыхышее манкъвее нени министерствайн нен ишбыйий 2022 гьаы  ва ненбыйий гьайни 2023 сен гьаъас лазымдава увгьы.

АI. Муслимове джуни докладе Дагъыстанни хъаIдхъийлхъа, ыIлимылхъа ва манбы артымишауйлхъа хаIбна фыкыр гьувы:

— Республикайни ХааIрункъуни мислягьаIтыква 2022 сен ишди республике ХъаIдхъийн сен хьинне къейд гьаы ыхьа. ХъаIдхъийна дараджа ахтыхъааъасдимее тезе хъаIдхъийн программабы кьабыляу, семинарбы, мастер-классбы, маъаIллимаршин ацIаал’ хаIдхъаъан курсбы, маджлисбы алгъавгьу.  Дарсбышиле хъийгъа ушахаршин тербие ва билиг маIгькамаъасдимее технопарк «Кванториум», 2 « IТ-куб» марказбы, 11мини-футболын майдамбы, 43 воркут- майдамбы, 171 «Точка роста» марказбы ачмишаы.

Йишди Дагъыстанни миллетбышин  маданият,  югун аIдатбы , адабият, таарых гьуваджесдимее хаIбна иш едяаршини мизяарше вуккекка вобна. Дагъыстанеени миллетбышин языбы артымишаъасдиме  мактаббышисын китаббы къайиккас ыккан. Бюджет кьабыляаъанкъаI, ши мислягьаIтеехъа хъабыйнбы едяаршини мизяаршилин китаббы чапыке хъайиккасдимее 220 милйон пылна  манчис гивхьес. Шас лазымда водун едини мизяаршиква багълыбанана вазият республике юг хъавъуй. Манчилхъа Дагъыстанни хъаIдхъийни ва ыIлимни  министерствайн ва аали мактаббыше фыкыр гьевлес вуккан…»

Дагъыстанни мизяаршини ва адабиятни гьаIкIеена,  едини мизяаршини китаббышди гьаIкIеена гаф Дагъыстанни Правительствайна садры АIбдулмуслим АIбдулмуслимове  сабара вахтна гьихъа ДР-ни хъаIдхъийни ва ыIлимни министерствеехъа арыйнкъаI вухьа.

ШакIле ацIан мани сардан эн дагъамна вазият цIаIхни, рутулни, агъулни мизяаршил’ни китаббышиква багълыба.  Йишди макктаббышее дагъайдни сыныфбышинджад китаббы дешинбы.  ОIгийл’ къайиккыйн китаббы тезе ГОСТ-ни тIабалбышиква уйгъунда хъооI деш. Йиджбыд йиссе хъыхьа мактаббышее аху деш.

2012 сен тезе китаббы ГОСТ-ни тIабалбышиква окIанасдимее тезе автораршин гьар мизяаршикен дестебы къурмишау. ЦIедда едини мизел’ мизекен ва адабиятыкен дагъайдни сыныфбышисын программабы къурмишау. Гойне ман программабы урусни мизелхъа сакIалау ДНИИП-хъа хъувы. Барабарба китаббышиле ооъаб ишлемишоохьи гибгъыл. Гьел’бедти , хаIдын заIгьматбы гьаы.

Анджах сабара китаббышди авторарше иш гьаIшдеб быкыравъу дешобна.  Мани китаббышиле ооъаб ишлемишоохьен 10 сениле хаIдда водун.

 Къийнийни йигъылхъа цIаIхни мизел’ни китаббышике чапыке къайиккас гьайин китаббы гьазирау водунбы :

«Алифба» (1 сыныф) , 1-2 прописьбы (1 сыныф), «Адабиятын хъаIдхъий» (2 сыныф), «ЦIаIхна миз» (3 сыныф),  «Гьихъийаллан дюнйе» (тарджума) (2 сыныф), «ЦIаIхна миз» ( 4 сыныф). Ахуйни китаббышиле ооъаб авторар ишлемишоохьи вобунбы.

Мани китаббышин рукописьбы МаскIавий Санкт- Петербург водунбы. Агар Дагъыстанни хъаIдхъийни ва ыIлимни министерствайн пыл «Просвещение» типографиехъа кечирмишеъэ, манбы гьазирба вобунбы автораршиква ишлемишивхьес.

Ооъад одкIунийн чапыс гьазирауйн китаббы къийна гьалекийс эн лазымда водунбы мактаббышее. Ахуйнбыд авакьараъасынбы.

Ши шаке аIхан ишбы гьаыйнбы. Мани дагъамийвал’ни гьаIкIеедын макьалебы ши «НУР» кIазетее хьулехье къалхымишау. Ман суал гьаIллаъас кIазетни хааIрни редакторыква Б.АIбдуллаевыка, цIаIхбышди джамаъаIтчийква Мамед Мамедовыква, рутулбышди ва цIаIхбышди депутатыква Давуд Сулеймановыква хъаIдхъийни ва ыIлимни, финансбышди министерствабышее ва джурабаджур ведомствабышее вухьа.  Мааъаб ишлемишоохьени йишди миллетбышди инсанарше кумаг гьелесва увгьойнбыб вобунбы. Манбышда сайир МаIгьаммадраIгьим РаIгьимов ворна.

Манчиле гъайре, ДР-ни Правительствайни садрыйни ва хъаIдхъийни ва ыIлимни министрни дойилхъа кагъызбы одкIун водунбы. Манбышикен саламатын джаваб гозетяъа. 

Горах гозетяаъас, гьиджойий эхьи. Ши: цIаIхбы, рутулбы, агъулар — Дагъыстанын двухын духйеъее, дешхьее джананбые?!