Йихъбышда хааIрна ааIлим — Гьарун маъаIллим

Гьайни йигъбшее йишди халкьын, Рутулни районын, Дагъыстан Республикайн филологиейни ыIлимбышда доктор, профессор Халилна дих Гьарун Ибрагьимовун юбилей алгъагьас. Мартни 17-чил ыlлимни пешее ачухун из гьадсырни йихъбышди хааIрни ааIлимын  95 сенний быкырхьес.

Гь. Х. Ибрагьимов 1925 сен Мишлешни хивее едике ыхьа. 1941 сенее манкъве едике ыхьайни хивеедын йигlни сенийн мактаб аlълада таамау. Гьарунын ацlаал’, камал къаджы, мана Рутулни районни радиоехъа мухбирна ишилхъа аляртlу. Манкъун Хаlбни Ватанни даlвъийни гибгъылыйнчини гьаlкlеедын верлиш радиоенчен цlеддыйн ыхьа. Амма радиое ишлемишхьес Гьаруныс кьисматда дехьайн. Дек’, Халил, раlгьматыххъа аркlын. Ед’, Сона, дек’ дена авхуйни ёкьни ушахаршиква Мишлешеехъа сайкlалас маджбырийхьа. Хаана-уджагъна дагъамыйвалла хааlрни духайлхъа Гьарунылхъа хъабы.

Югни билигнана джегьил ишдена ахуйс мумкум дешдий. Мани сабабыхъа гора, Гь. Ибрагьимов Мишлешни мактабее маlъаллимийвалла гьааъа гиргъыл. Хъийгъийни сенбышее манкъве Муслахни дагъайдни сыныфбышди мактабыс хаlбвалла гьавъу. 1942-1943 сенбышее дарсбышиле хъийгъа, джегьил’ маъаlллиме ешис чlакlынбышиква барабарра немецаршике Ватан къорамишааъани эскераршис кумаг гьели ыхьа.

Хьодле сенна маъаlллимыйвалла гьавъуйле хъийгъа, Гьарунни фыкреехъа ацlаал’на дараджа артмышавъий хъабы, манчини аллад мана 1947 сенее Бакуйни М.Ф. Ахундовни доюл’ни урусни мизени ва адабиятни институтеехъа кьабыл’хьа. 1949 сенее аали мактаб манкъве чlаlрани дипломука быкрау. Институтее хъаlдаххъаlни вахтал’ Гьарун Ибрагьимов Азербайджаныл’ доюкана ааlлим, цlаlхни мизени одкlунийс диб гиххьыни, латынни графикайл китаббы одкlунни Селим ДжаIфаровука танышехьи. Йизди увгьойка, Халилни духайни Гьаруныс ед’ни мизеква багълыдани ыlлимыс къуллух гьааъасын аlшкь Селим маъаlллимыка гиъур-сугъоцыйле хъийгъа хъады ихьес. Бакуйна шагьар Гь. Ибрагьимовус гьар сурале кьисматнана вухьа, няъас увгьоегь иняаъар манкъусахъа ыlмырна ёлдаш Сияра-ханым хъызеехы. 1951 сенее манбыше даватбы гьау.

Гьамани сене джар лейтенант Гьарун Ибрагьимов Советни ярахни кьуввабышеехъа хъортlул. Манкъве Мутурстанни Гори шагьарее сиясатни ишчершин йихьни вузан курсыбы таамау. 1951-1954 сенбышее Закавказиейни военный округеехъа гехьани Астарайни, Нахчиванни, Джулфайни частбышее ротайни, батальонни камандирни маъаlвынни къуллухул’ эскерийвалла вукку.

Ватаныс хьебни сенийн бордж хъувойле хъийгъа, мана ед’ни юрдулхъа Дагъыстанеехъа саркlыл. Сабара гагьна Гь. Ибрагиьимов Дагъыстанни хъаlдхъийни министерствее инспекторна ишлемишхьа. Рутулни районее ахтыйни дараджайквани регьберни ишчершиквана кеситийвалла вухьайхъа гора, мана Рутулни йыlкьнекни мактабеехъа директорна къахову. Хъийгъийни сенбышейир Гьарун маъаlллим районе чlакlни къуллухбышил’ ишлемишхьа.

Хъийгъийна Гь. Х. Ибрагьимовна ыlмыр сабара сенбына мееб ярахни кьуввабышиква багълыба вухьа. Манчихъа илдяакы, манкъве ыlлимука машкьул вухьесда вахт тlабалаъаананий.

1962 сениле хъийгъийн сенбы Гьарун маъаlллиме ыlлимыс къадсыр. Хьоцlал’ сенна гьаракатука мани джигъырыл’ гьоргьул’. Мани манзилее манкъве гьавъуйни ишихъаб аlхир-кьарайл’ дешда. 1965 сенее Гьарун Ибрагьимове кандидатна диссертация мудафиа гьавъу, филологииейни ыlлимбишди кандидатни дараджайс лайикьхьа.

Манкъуни ишна ыlлми регьбер Азербайджаныл’ ва Дагъыстаныл’ югна ацlана, маlшгьур ааlлим, профессор Аlбдулетlифна дих Селим Джаlфаров ыхьа. Диссертация мудафиа гьавъуйни хьебни сениле йихъбышди ааlлиме «Цlаlхни мизен фоне-тикlа одкlун». Манчиле хъийгъа чапейнче «Рутулна миз» китаб хъигъечlу. Мани китаббышис йишди ааlлимаршиле гъайре, хаариджийни ааlлимаршед ахтыйна кьиймат гьуво. 1980 сенее Гь. Х. Ибрагьимове Маскlавни шагьарее докторна диссертация мудафиа гьавъу, профессорын до алятlу.

Къадле сенна Гьарун маъаlллиме Дагъыстанни ыlлимни Академие заlгьмат гьавъу. 1982 сениле ыlмырни аlхреехъамен манкъун сенбы Дагъыстанни девлетни педагъожи университетыка багълыда. Манкъве хаlдда сенбына вудже ачмышавъуйни умуми мизаршинийий дагъыстанни мизаршини кафедрайс хаlбвалла гьавъу. 1990 сенее Дагъыстанни министраршини Советни кьарарука цlаlхни, агъулни, рутулни мизаршис «Языйкван мизар» дараджа гьуво. Манчее хаlбна заlгьмат кlыл’ни миллетни хааlрни духайлхъа Гьарун маъаlллимылхъа гёохьа вобна. Гьамани сенее джад Дагъыстанни педагъожи институтни факультете дагъыстанни мизаршин шоlъба ачмышхьа. Гьелбетте, мана ишиб Гь. Ибрагьимовни хаlдни кумагука, гьаракатука кlацалхъа гьибхьыр.

Гь. Х. Ибрагьимове 20-ле агъаллан филологиейни ыlлимбышин кандидатар гьаlзравъу. Манкъуни хаlбвалика 7-къве докторун диссертациябы мудафиа гьау. Гьарун маъаlллим мIашгьур ааlлим хьинне садджу йишди оlлкае джар деш, мана хаариджи ааlлимаршини арейир геедни доюка ыхьа. Манкъуни китаббыше Швециейни, Голландиейни, Англиейни, Америкайни китабханабышее лайикьна джига авхъу. Кавказни мизаршини хааlрни санаъаlткарни дараджайл’ профессор Гь. Ибрагьимове оlлкае ва хаариджийл’ илгъейчlени ыlлми конференциебышее иштирак гьау.

1995-1996 сенбышее профессор Гь. Ибрагьимовни хагьишиква Мишлешни хивее цlаlхна миз хаlрхъивхьес ниятыква Маскlавни университетын мизаршиква багълыданан экспедиция ишлемишхьа. Манчис профессор Александр Кибрикэ хаlбвалла гьавъу. Манбыше маlълумат гьелени мишлешбышди кумагука хаlбна иш къавджу. Мани сардан 1998 сенее чапыке молюдваlш варакьыке ибаратнан китаб къайккы. Ман китаб дюнйейни мизаршини ыlлимыс, Дагъыстаныс, йихъбышис хаlбна пай вухьа.

ХХ асырни 90-ъэсди сенбышее Гьарун маъаlллим цlаlхни мактаббышди дагъайдни сыныфбышис китаббы одкlунийка саджигее, журналистни пешейкар машкьулехьи гиргъыл. 1995 сенни июльни вузани 1-чил цlаlхни миллетни кlазетин цlеддыйн номер хъигъечlу. Мана хаlбна, гранна пай йишди халкьыс цlаlхйелий Аlрыф Уlмарове ва, гьелбетте, мишлешелий Ачлей Гьаруне гьуво. Хьони сенни манзилее манкъве «Нур» кlазетис хаlбвалла гьавъу, сифтийна редактор хьинне таарыхехъа джун до одкlун. 

Гьарун маъаlллиме джуни гьихъийъалла журналистна пеше хаlбхъивхьес джуке дарс алятlуйн телебабы савъу. Манбышда сайир зы ыхьа. Манкъука ишлемишхьес зас гьувона Аллагьыкена кьисмат вухьа. Аlзизни маъаlллимыка алгъавгьуйн сенбы нишикаджад бадалаъас дехьи. «Нур» кlазет арайлхъа хъадыйле хъийгъа, Дагъыстанее йихъбы миллет хьинне вацlоохьи гибгъыл.

Кlазетее гьауйни 13 сенее джуна макьаала денан саджад номер хъигъечlу деш. Агар манбы саджигеехъа сеъээ, цlобан са китаб къайиккас эйхьи. Гьарун маъаlллиме одкlунийн макаалабы цlаlхбышди таарыхни, аlдатбышди, ешайишни, гивъур-сугъооцыйни гьаlкlеедынбы ыхьа. Манкъуни гьар кал’майхъаб кlорана маlъна вухьа. Агъсаххъал журналист Гьарун Ибрагьимов Дагъыстанни, Урсатни журналистаршини арайл’ гьыlрматуканий. Манкъус гьувойни журналистаршини «Кlыняагъана лыlкь» мукаафатын» увгьойн джуваббы субут гьаъанбы.

2005 сенее «Нур» кlазетни 10 сенийс къадсырыйн шадлыгъбы илгъечlу. Мани манзилее хаlдни гьаракатыква джона иш вуккуйни журналистаршис мукаафатбы гьуво. Министырни хыленче цlеддйни пайис журналистикайна ветеран Халилна дих Гьарун Ибрагьимов лайикьра къаджы.

Гьарун маъаlллимыс Аллагье гьувойни ва заlгьматыка къазанмышауйни талантбышихъа сергьат вухьа деш. Манкъун гьунар адабиятейид ашкархьайн. Манкъве цlаlхни ва урусни мизел’ одкlунийн хилидже асарбы водунбы. Гь. Ибрагьимове тарджумачий хьиннер адабиятее хаlдын из гьадсыр. Манкъве геедни устадийваликва цlаlхни мизелхъа А. С. Пушкинын, Семед Вургъунын, Уlмар Хайямын, Низами Ганджавийн, Расул Гьамзатовын, Фазу Аlлиевайн асарбы сакlалау.

2010 сеныд манкъуни йикlел’ ахвасди сенбышин са ыхьа, няъас увгьое Дагъыстанни девлетни педагъожи университете профессор Гьарун Ибрагьимовни едике ыхьайни 85 сенийс къассырыйн ыlлми конференция ыхьа. Манчее йишди оlлкайни джурбаджур регионбышенче абыйни мигьманаршиква саджигее, хаариджийле абыйни ааlлимаршед иштырак гьау. Манчиныд Гьарун маъаlллимыхъаб дюнйейл’ни ааlлимаршини арее хаlбна гьыlрмат вухьай субут гьаийн. Гьамани джад сенее манкъве Ю. Нурмаlммадовука санад одкlунийн цlаlхнийий урусни мизелин лугъат къайккы. Ман йишди халкьыни таарыхе цlеддыйн лугъат ыхьа.

Мишлешелий Ачлей Гьарун гыргынчиле гьихъа югна инсан, югна хизанчий ыхьа. Манкъве ыlмырна ёл’даш Сияра-ханымыка хаlдни мугьуlбука саджигее хьоцlалиле гьеххан сенбы гьау. Гьарун маъаlллиме  джуни хьунащейква кьоlйре ушахар чlакlы хъавъу, манбышис хъаlдхъий гьуво. Йише, Сонээ, Ленинград девлетни университетын филологиейн факультет таамау. Гьаlшде филологиейни ыlлимбышда кандидат Сона Чеснин-Ибрагьимова хизанука Израильни оlлкае ешемишейхье ворна. Дих, Александре, Магьаlчкъалайн 13№ мактаб кlыняагъани медалыка быкрау. Гойне хьинне мана Маскlавни шагьарее хаариджийни мизаршини военный институтеехъа кьабыл’хьа.

Ман аали мактаб чlаlв гьауйнчиле хъийгъа, Латинни Америкайл’, Азиейл’ ишлемишхьа. Къийнийни йигъыл’ филологиейни ыlлимбышди кандидате Александр Ибрагьимове язычийвалла гьааъа. Мана РФ-ни язычершина уlзви ворна. Чапыке манкъве одкlунийн хьодле китаб хъигъечlу.

Гь. Х. Ибрагьимове ише-пешеена хылийна ыlмыр гьавъу. Манкъуни увгьойка, «джус Оорункъве къавккуйни манзилее халкьнимее, ед’ни мизенимее аlхан гьаъас чалышмишхьана». Гьаlкlебаб манкъуни миллетни хайирысни гьаракатбише еттыгъна бар гьуво.

Инсан дюнйейле аркlынеейир, манкъун миллетни хайирысниме къаджейн ишбы гьамашийс ахванбы. Гьарун маъаlллиме йишди, джуни телябабишди, йикlее гьаммашийсда джига авхъу ва манкъуна заlгьмат ши ненкеджаб къелик’ авхъа хъааъас деш.

Югни билигнана джегьил ишдена ахуйс мумкум дешдий. Мани сабабыхъа гора, Гь. Ибрагьимов Мишлешни мактабее маlъаллимийвалла гьааъа гиргъыл. Хъийгъийни сенбышее манкъве Муслахни дагъайдни сыныфбышди мактабыс хаlбвалла гьавъу. 1942-1943 сенбышее дарсбышиле хъийгъа, джегьил’ маъаlллиме ешис чlакlынбышиква барабарра немецаршике Ватан къорамишааъани эскераршис кумаг гьели ыхьа.

Хьодле сенна маъаlллимыйвалла гьавъуйле хъийгъа, Гьарунни фыкреехъа ацlаал’на дараджа артмышавъий хъабы, манчини аллад мана 1947 сенее Бакуйни М.Ф. Ахундовни доюл’ни урусни мизени ва адабиятни институтеехъа кьабыл’хьа. 1949 сенее аали мактаб манкъве чlаlрани дипломука быкрау. Институтее хъаlдаххъаlни вахтал’ Гьарун Ибрагьимов Азербайджаныл’ доюкана ааlлим, цlаlхни мизени одкlунийс диб гиххьыни, латынни графикайл китаббы одкlунни Селим ДжаIфаровука танышехьи. Йизди увгьойка, Халилни духайни Гьаруныс ед’ни мизеква багълыдани ыlлимыс къуллух гьааъасын аlшкь Селим маъаlллимыка гиъур-сугъоцыйле хъийгъа хъады ихьес. Бакуйна шагьар Гь. Ибрагьимовус гьар сурале кьисматнана вухьа, няъас увгьоегь иняаъар манкъусахъа ыlмырна ёлдаш Сияра-ханым хъызеехы. 1951 сенее манбыше даватбы гьау.

Гьамани сене джар лейтенант Гьарун Ибрагьимов Советни ярахни кьуввабышеехъа хъортlул. Манкъве Мутурстанни Гори шагьарее сиясатни ишчершин йихьни вузан курсыбы таамау. 1951-1954 сенбышее Закавказиейни военный округеехъа гехьани Астарайни, Нахчиванни, Джулфайни частбышее ротайни, батальонни камандирни маъаlвынни къуллухул’ эскерийвалла вукку.

Ватаныс хьебни сенийн бордж хъувойле хъийгъа, мана ед’ни юрдулхъа Дагъыстанеехъа саркlыл. Сабара гагьна Гь. Ибрагиьимов Дагъыстанни хъаlдхъийни министерствее инспекторна ишлемишхьа. Рутулни районее ахтыйни дараджайквани регьберни ишчершиквана кеситийвалла вухьайхъа гора, мана Рутулни йыlкьнекни мактабеехъа директорна къахову. Хъийгъийни сенбышейир Гьарун маъаlллим районе чlакlни къуллухбышил’ ишлемишхьа.

Хъийгъийна Гь. Х. Ибрагьимовна ыlмыр сабара сенбына мееб ярахни кьуввабышиква багълыба вухьа. Манчихъа илдяакы, манкъве ыlлимука машкьул вухьесда вахт тlабалаъаананий.

1962 сениле хъийгъийн сенбы Гьарун маъаlллиме ыlлимыс къадсыр. Хьоцlал’ сенна гьаракатука мани джигъырыл’ гьоргьул’. Мани манзилее манкъве гьавъуйни ишихъаб аlхир-кьарайл’ дешда. 1965 сенее Гьарун Ибрагьимове кандидатна диссертация мудафиа гьавъу, филологииейни ыlлимбишди кандидатни дараджайс лайикьхьа.

Манкъуни ишна ыlлми регьбер Азербайджаныл’ ва Дагъыстаныл’ югна ацlана, маlшгьур ааlлим, профессор Аlбдулетlифна дих Селим Джаlфаров ыхьа. Диссертация мудафиа гьавъуйни хьебни сениле йихъбышди ааlлиме «Цlаlхни мизен фоне-тикlа одкlун». Манчиле хъийгъа чапейнче «Рутулна миз» китаб хъигъечlу. Мани китаббышис йишди ааlлимаршиле гъайре, хаариджийни ааlлимаршед ахтыйна кьиймат гьуво. 1980 сенее Гь. Х. Ибрагьимове Маскlавни шагьарее докторна диссертация мудафиа гьавъу, профессорын до алятlу.

Къадле сенна Гьарун маъаlллиме Дагъыстанни ыlлимни Академие заlгьмат гьавъу. 1982 сениле ыlмырни аlхреехъамен манкъун сенбы Дагъыстанни девлетни педагъожи университетыка багълыда. Манкъве хаlдда сенбына вудже ачмышавъуйни умуми мизаршинийий дагъыстанни мизаршини кафедрайс хаlбвалла гьавъу. 1990 сенее Дагъыстанни министраршини Советни кьарарука цlаlхни, агъулни, рутулни мизаршис «Языйкван мизар» дараджа гьуво. Манчее хаlбна заlгьмат кlыл’ни миллетни хааlрни духайлхъа Гьарун маъаlллимылхъа гёохьа вобна. Гьамани сенее джад Дагъыстанни педагъожи институтни факультете дагъыстанни мизаршин шоlъба ачмышхьа. Гьелбетте, мана ишиб Гь. Ибрагьимовни хаlдни кумагука, гьаракатука кlацалхъа гьибхьыр.

Гь. Х. Ибрагьимове 20-ле агъаллан филологиейни ыlлимбышин кандидатар гьаlзравъу. Манкъуни хаlбвалика 7-къве докторун диссертациябы мудафиа гьау. Гьарун маъаlллим мIашгьур ааlлим хьинне садджу йишди оlлкае джар деш, мана хаариджи ааlлимаршини арейир геедни доюка ыхьа. Манкъуни китаббыше Швециейни, Голландиейни, Англиейни, Америкайни китабханабышее лайикьна джига авхъу. Кавказни мизаршини хааlрни санаъаlткарни дараджайл’ профессор Гь. Ибрагьимове оlлкае ва хаариджийл’ илгъейчlени ыlлми конференциебышее иштирак гьау.

1995-1996 сенбышее профессор Гь. Ибрагьимовни хагьишиква Мишлешни хивее цlаlхна миз хаlрхъивхьес ниятыква Маскlавни университетын мизаршиква багълыданан экспедиция ишлемишхьа. Манчис профессор Александр Кибрикэ хаlбвалла гьавъу. Манбыше маlълумат гьелени мишлешбышди кумагука хаlбна иш къавджу. Мани сардан 1998 сенее чапыке молюдваlш варакьыке ибаратнан китаб къайккы. Ман китаб дюнйейни мизаршини ыlлимыс, Дагъыстаныс, йихъбышис хаlбна пай вухьа.

ХХ асырни 90-ъэсди сенбышее Гьарун маъаlллим цlаlхни мактаббышди дагъайдни сыныфбышис китаббы одкlунийка саджигее, журналистни пешейкар машкьулехьи гиргъыл. 1995 сенни июльни вузани 1-чил цlаlхни миллетни кlазетин цlеддыйн номер хъигъечlу. Мана хаlбна, гранна пай йишди халкьыс цlаlхйелий Аlрыф Уlмарове ва, гьелбетте, мишлешелий Ачлей Гьаруне гьуво. Хьони сенни манзилее манкъве «Нур» кlазетис хаlбвалла гьавъу, сифтийна редактор хьинне таарыхехъа джун до одкlун. 

Гьарун маъаlллиме джуни гьихъийъалла журналистна пеше хаlбхъивхьес джуке дарс алятlуйн телебабы савъу. Манбышда сайир зы ыхьа. Манкъука ишлемишхьес зас гьувона Аллагьыкена кьисмат вухьа. Аlзизни маъаlллимыка алгъавгьуйн сенбы нишикаджад бадалаъас дехьи. «Нур» кlазет арайлхъа хъадыйле хъийгъа, Дагъыстанее йихъбы миллет хьинне вацlоохьи гибгъыл.

Кlазетее гьауйни 13 сенее джуна макьаала денан саджад номер хъигъечlу деш. Агар манбы саджигеехъа сеъээ, цlобан са китаб къайиккас эйхьи. Гьарун маъаlллиме одкlунийн макаалабы цlаlхбышди таарыхни, аlдатбышди, ешайишни, гивъур-сугъооцыйни гьаlкlеедынбы ыхьа. Манкъуни гьар кал’майхъаб кlорана маlъна вухьа. Агъсаххъал журналист Гьарун Ибрагьимов Дагъыстанни, Урсатни журналистаршини арайл’ гьыlрматуканий. Манкъус гьувойни журналистаршини «Кlыняагъана лыlкь» мукаафатын» увгьойн джуваббы субут гьаъанбы.

2005 сенее «Нур» кlазетни 10 сенийс къадсырыйн шадлыгъбы илгъечlу. Мани манзилее хаlдни гьаракатыква джона иш вуккуйни журналистаршис мукаафатбы гьуво. Министырни хыленче цlеддйни пайис журналистикайна ветеран Халилна дих Гьарун Ибрагьимов лайикьра къаджы.

Гьарун маъаlллимыс Аллагье гьувойни ва заlгьматыка къазанмышауйни талантбышихъа сергьат вухьа деш. Манкъун гьунар адабиятейид ашкархьайн. Манкъве цlаlхни ва урусни мизел’ одкlунийн хилидже асарбы водунбы. Гь. Ибрагьимове тарджумачий хьиннер адабиятее хаlдын из гьадсыр. Манкъве геедни устадийваликва цlаlхни мизелхъа А. С. Пушкинын, Семед Вургъунын, Уlмар Хайямын, Низами Ганджавийн, Расул Гьамзатовын, Фазу Аlлиевайн асарбы сакlалау.

2010 сеныд манкъуни йикlел’ ахвасди сенбышин са ыхьа, няъас увгьое Дагъыстанни девлетни педагъожи университете профессор Гьарун Ибрагьимовни едике ыхьайни 85 сенийс къассырыйн ыlлми конференция ыхьа. Манчее йишди оlлкайни джурбаджур регионбышенче абыйни мигьманаршиква саджигее, хаариджийле абыйни ааlлимаршед иштырак гьау. Манчиныд Гьарун маъаlллимыхъаб дюнйейл’ни ааlлимаршини арее хаlбна гьыlрмат вухьай субут гьаийн. Гьамани джад сенее манкъве Ю. Нурмаlммадовука санад одкlунийн цlаlхнийий урусни мизелин лугъат къайккы. Ман йишди халкьыни таарыхе цlеддыйн лугъат ыхьа.

Мишлешелий Ачлей Гьарун гыргынчиле гьихъа югна инсан, югна хизанчий ыхьа. Манкъве ыlмырна ёл’даш Сияра-ханымыка хаlдни мугьуlбука саджигее хьоцlалиле гьеххан сенбы гьау. Гьарун маъаlллиме  джуни хьунащейква кьоlйре ушахар чlакlы хъавъу, манбышис хъаlдхъий гьуво. Йише, Сонээ, Ленинград девлетни университетын филологиейн факультет таамау. Гьаlшде филологиейни ыlлимбышда кандидат Сона Чеснин-Ибрагьимова хизанука Израильни оlлкае ешемишейхье ворна. Дих, Александре, Магьаlчкъалайн 13№ мактаб кlыняагъани медалыка быкрау. Гойне хьинне мана Маскlавни шагьарее хаариджийни мизаршини военный институтеехъа кьабыл’хьа.

Ман аали мактаб чlаlв гьауйнчиле хъийгъа, Латинни Америкайл’, Азиейл’ ишлемишхьа. Къийнийни йигъыл’ филологиейни ыlлимбышди кандидате Александр Ибрагьимове язычийвалла гьааъа. Мана РФ-ни язычершина уlзви ворна. Чапыке манкъве одкlунийн хьодле китаб хъигъечlу.

Гь. Х. Ибрагьимове ише-пешеена хылийна ыlмыр гьавъу. Манкъуни увгьойка, «джус Оорункъве къавккуйни манзилее халкьнимее, ед’ни мизенимее аlхан гьаъас чалышмишхьана». Гьаlкlебаб манкъуни миллетни хайирысни гьаракатбише еттыгъна бар гьуво.

Инсан дюнйейле аркlынеейир, манкъун миллетни хайирысниме къаджейн ишбы гьамашийс ахванбы. Гьарун маъаlллиме йишди, джуни телябабишди, йикlее гьаммашийсда джига авхъу ва манкъуна заlгьмат ши ненкеджаб къелик’ авхъа хъааъас деш.