Шааираршин мислягьаIтбы

ЦIаIхни мизен адабятын (ойкIанан) язы яратмишхьайле хъийгъа, йишди миллетын художественный адабият нимеехьее гьихъа адкIын. Фольклорни  йишонбышиле  (аIшукьаршини йишобы, мехвбышиле , афсанабышиле, гьаIракийбышиле) адабиятылхъа илгъебчу.

ГьаIшде цIаIхбышди адабиятыхъаб чина хазна, чин сент’ авххъына  йаIхъ вобна.  20 сенна гьихъа адабиятын асарбы адабий мизел’ ойкIананбы сейракбаний  ва мани асарбышиныд адабиятын тIабалбы гозяетяу деш. Къийна ши инамыква эгьес эйхьи, цIаIхни адабиятын чина джига Дагъыстанни, Россиейни, Дюнйейни адабиятни джаргее авхъу вобна. Эгьес эйхьи, са гьихъа адкIынни йихъбышди ишбышди аIрее, йишин адабият водун. Саджжу аIхреени сенбышее 30 агъаллан йишди шааираршин китаббы чапыке хъигъечIу. ГьаIшде цIаIхбышди адабиятыхъаб чина хазна, чин сент’ авххъына  йаIхъ вобна.  20 сенна гьихъа адабиятын асарбы адабий мизел’ ойкIананбы сейракбаний  ва мани асарбышиныд адабиятын тIабалбы гозяетяу деш. Къийна ши инамыква эгьес эйхьи, цIаIхни адабиятын чина джига Дагъыстанни, Россиейни, Дюнйейни адабиятни джаргее авхъу вобна. Эгьес эйхьи, са гьихъа адкIынни йихъбышди ишбышди аIрее, йишин адабият водун. Саджжу аIхреени сенбышее 30 агъаллан йишди шааираршин китаббы чапыке хъигъечIу. Йишди шааираршини асарбышикван китаббы МаIгьачкъале, Дербент, МаскIав, Бакуе, Владикавказ, Ханты-Мансийск, Тифлис ва медни шагьарбышее чапыке къайиккы. «Нур» кIазете , «Лачин» журнале гьаргьаммаше йишди шааираршин асарбы гьели, адабиятыс къассырыйн маджлисбы илгъечIи; дагъыстанни язычершини Союзее цIаIхни адабиятын секцие водун. Гьайни сен цIедда цIаIхбышди шааираршин антология «Шааираршина маджлис» «Нур» кIазетее гьазирау, чапыке къайиккы. Гьел’бедти,  цIаIхни адабиятни гьийд гьаIллаъасын хаIдда суалбы водунбы.  Манбы акьвалхъа хъыгъаъасдимее , гьайни уIлджума « Нур» кIазетни редакциее шакаираршина, язычершинна, журналистаршина саджигеена маджлис илгъевчIу. Мана адабиятыс къабсырна вухьа.  Маджлис «Лачин» журнални редакторе , цIаIхни адабиятни секциейни хааIрункъвее Валегь Гьамзаеве вуккы. Манкъвее аIхреени вахтал’ адабиятни сардан къавджени ишни гьаIкIеедын маIълумат  гьуво. Манкъвее джуни чыхышее «Нур» кIазетни ишчершис ахтына кьиймат гьуво. В. Гьамзаеве увгьойн: « Шаца МаскIав чапыке  Россиейни миллетбышди ушахаршини адабиятын, поэзиейн цIобан антологиябы чапыке хъигъечIу. Манчеехъа цIаIхни адабиятын шечIбыд гядкIу. Мана гейб хаIбна иш вобна. Йишин адабият маIгьад Россиейни хъаIдаххъанкъулхъа еймишехьи водун. Манчиле гъайре, Дагъыстанни китаббы къеккани ташкилатее чапыке къайиккас йишди шааираршин китаббы гьазирда водунбы. Мани карее шас кумаг «Нур» кIазетни ишчершед гьаммаше гьаъан…»Манкъуле хъийгъа чыхыш Россиейни язычершини уIзвее, журналисте Кьурбан Омаханове гьау. Манкъвее увгьойн: « Шахъаб къийна инкам вобна адабият  къайдалхъа  хъаляъасда. Ши садджу поэзиейлхъа джаб фыкыр гьевлес вуккан, манчиле гъайре  прозайлхъаб, драматургиейлхъаб, фольклорылхъаб, ушахаршини адабиятылхъаб, адабиятни критикайлхъаб  фыкыр гьевлес вуккан. Ши сайиле  къулайлхъа (качествайлхъа) илгъебчIес вуккан, агар шас таарыхе йишди адабиятын из гьассарас ыкканхьее. Гыргын къеккан китаббы , ёхламишау къайиккас ыккан. Адабиятын тIабалбы, орфографиейн усулбы  гозетяъас  ыккан. Хъийгъад  чалышмишивхьес вуккананбы гьар элейс са шааирын китаб чапыке къайиккас ыккан…»Шааире, Россиейни язычершини уIзвее АбдураIгьим Дадашеве джун урусни мизел’ одкIунни шечIбышикван китаб чапыке къайиккасда месала агъмишавъу. Манкъуни увгьойка , тезе китабеехъа урусни мизел’ одкIунийн шечIбы ва поэмабы гядкIвас. Манчее муIгьубни, табиятни, инсанни ыIмрени гьаIкIее одкIунийн шечIбы ихьес. МислягьаIтеехъа хъабыйнбы, къаийккассе гьихъа манчини гьаIкIеедын гьаарункъун фыкырбы ацIахьес. «Нур» кIазетни джавабдар катибее мани горушее шааире обкIунна ва «Нуре» чапыке хъигъевчIуна  поэма « Къарадагъна кьев» друстба хъаIбхъы. Манчиле хъийгъа АI. Дадашевылхъа суалбы вудже обкIунни поэмайни « Къарадагъна кьев» ва АIлий Эмировее обкIунни манчини гьаIкIее оIгумушааъани  маакьалейни гьаIкIеедын суалбы ыхьа. Кь. Омахановни увгьойка,  поэма «Къарадагъна кьев» болни адабиятни мизеква обкIунна поэма воб, анджах манчин сюжет сыкIылда йишди миллетни хасиятыс, гивъур сугъоцыйс ааидда дешод. Шааир чалышмишхьес ыкканна миллетин югун адаббы гьуваджес, гойнед адабиятни асарбышда метлеб тербие гьувой вобна. Гыргын кар водун хьинне гьелес лазымда дешодун. Манкъуни гафыс  АI. Дадашеве джун джаваб хъуво. Шааирни увгьойка , поэмайна маIъна мебна вобна. Манче миллетни адаббышике къирагъылхъа хъоохьен кар дешин. «Ши чалышмишивхьайнбы инсанаршин джурабаджур хасиятбы гьагвас. Тамбалыйвалла, аIвамийвалла, аIзызийвалла ва темизин аIшкь, мугьуIб ши поэме тутушмишаъа водун»,- шааире увгьо.Манчиле хъийгъа, горушее геледжагъыл’ саджигее  гьиджо ишбыйий адабиятни сардан къаджесын мислягьаIтбы кьабыляу. Маджлис саджигее цIыIцау­йни шикыл’бышиква ва чейиква таамувхьа.