Ш. Мамедов : «АлебтIуна иш аIхреехъамее гьааъасда»

«Муслах — родной край» донани  фондыни хааIрункъукан  Шериф Мамедовыкван  гаф.

Манкъуни гьаIкIее:Манкъуни гьаIкIее:Мамедов Шериф МагьаIммадгьаIджийна дих едике 1970 сенни октябрьни 8-чил’ ДАССР-ни Рутул районни Муслагъни хивее кIалхозчийни хизанее едике ыхьа. 1987 сен аIълада Муслагъын йыIкьнекин мактаб таамау. Гьамани джар сен Дагъыстанни девлет педагожи институтни физикайни факультетеехъа иккечIу. З курс очныда таамауйле хъийгъа,  заочныра хъыхьа. 1991 -1992 сенбышее Ватаныс бордж хъуво. Эскерийвалее  мана морской пехотинец ыхьа. Эгьес эйхьи , мана цIайикейий хьинеке илгъечIу. 1994 –ъэсди сен манккъвее ДДПУ-ын математикайн факультет таамау. Гьам физикын, гьам математикын санаъаIт алеетIу.  Хьебыдле сенна Муслагъни мактабее чIакIни сыныфбышис математикайн дарсбы гьуво.1996-2000 сенбышее Сувал’ни маIгьалыл’ алверчийна къуллух гьавъу. 2000 сен МаIгьачкъалеехъа ешемишхьес кочмышхьа.  2 сенна МаскIавни шагьарее йаIхъбы гьаъани ташкилатее, са сенна таксистна ишлемишхьа. Гойне сабара вахтна къуIванани мебеликва маIшкьулхьа. 2008 сениле Астарханни шагьарее алвер гьаъани ЗАО «Шукур» донани ташкилатна акционер ворна. Хьунашейква Наиматыква саджигее хьебыйре гаде чIакIы хъавъу. КьоIйре дих деккиква ишлемишоохьи. Сайир мактабна шигырт ворна. Хизан МаIгьачкъалее ешемишоохьи.

Шериф  чодж, ассалам аллейкум!- Шериф  чодж, ассалам аллейкум!
— Аллейкум салам!
-Къийнийна йишда гаф вака вушди хивни фондыни «Муслах — родной край» гьаIкIеена вухьес. Ши ваке йишди суалбышис ачухын джаваббы хъувой гозетяъа.  ЦIебба йишин джамаъаIт вушди фондыни таарыхыква танышеъэ. Мани фондына мурад, метлеб ашкарееъэ.
— Зы чалышмишхьесда вушди суалбышис ачухын, йикIелхъа хыл’ гиххьы, джаваббы хъелес.Хивни гьаракатыквани джегьилерше цIебба интернете группа яратмишавъу. Манчина метлеб вухьана гыргынанкъаI ешемишоохьен муслагъбы саджигеехъа савъуй, йаIъни хивыква багълыданан суалбы саджигеехъа  сабы гьаIллаъасдимее шас ман майданний лазымда. Эгьес эхьи, мана гимга вухьа. Мани дестеехъа инсанар сабымее, ши мислягьаIтеехъа хъабыйнбы,  2018-ъэсди сенни 1 сентябрыке  фонд « Муслах- родной край» ачмишаъас. Йишин мурадбы, метлебы, гьаIллаъасын месалабы хаIдхъыхьа. ШакIле къаджейн гьоIкуматни, республикайни, районни сурале хиваршини адни ишбышилхъа фыкыр гьидёвой. Мана са сабаб вухьа. Къийнийна йишдда цIеббыйна метлеб Муслагъна хив гьувааджий ва абрелхъа, гьаIшдийн тIабалбы гозетяъа, абчий.  Ши мани сентел’  йишда йаIхъ авхъу вобна. Шукур Аллагьылхъа, иш гьаIракатыква аIл’гьаа вобна. Йигъ — йигъыле ши йишди фондеени инсанаршин сай, фондына хазна хаIбхъааъа вобна. Манчин шас умуд гьоолена, Муслагъни хивни сардан гьаъасын ишбы шаке аIхреехъаме быкыраъас аIхасынбы. 
-Нишилене  « Муслах — родной край» фондына иш гибгъыл?
-ЦIеддыйн йишин гьаIракатеехъа къайиккыйн проект «Народный трактор» ыхьа. ШокIле ацIан, цIеббыйна йишди Муслагъни  хивна дагъамийвалла поштини  йаIххъыква багълыба . Йишди хивеехъана йаIхъ чейлягъанче гибгъыл доламабышиква хивеехъа  аIлхъаа вобна.  Юххьан, цывылихъа  гёгъыйбы ыхьамее, селерше йаIхъ гьичIивийхар, къубый-къандах эхьи. КьыIдимына йизбы гёгъымее, мааъад мыкбы, шулебы  эхьи.  Машинбы илхъечIес аIха деш. Гыргын кар йыIкьал’ гьаххъас гехьа. Вахтал’ йаIхъ ачмишааъа деш. Югун, писин йигъбы эхьи. Телесюгна иш гёохьа. Манке поштина йаIхъ дешмее, хъибхьын аахванбы.  Манчихъа гора, ши мислягьаIтеехъа хъабыйнбы, цIедда хивеехъа алхъааIна йаIхъ къайдайл’ гьувааджесдимее ва хивни аIрайлин ишбы гьаъасдимее трахтор алищес.  Фондын  цIедда  югун трактор алищу. Къийна шахъаб,  маншаАллагь , мана дагъамийвалла дешда. Муслагъахъана поштина йаIхъ кьоIни сенни аIрее са элейс джаб утIумывхьа деш. 
-Шериф чодж, шакIле аIцан, сабара сенбына гьихъа маIгьдын трахторбы са Муслагъа, сайид Миххьейни хиваршее  илёдзыр ыхьа. Анджах манбы йаIхъбы темизяъа  ва селер , ыкIеекIбы гьичIийхар къадже деш.  Шу алиуийни трахторнаб ыIмыр маIгьабна вухьес дишде? ВакIле ацIан са кар гьаъы къидийхьанан, вассалам-ваккалам.  Анджах , йаIхъбы  гьаммаше абрел’ аххъасдимее ,  ман трахтор ишлемишаъас ыккан.  Ман гьеъэкканкъус доннух гьелес ыккан, манчеехъа саляркIа , кьыш кIяъас ыккан, гьадкьурыйн запчастьбы бадалаъас ыккан. Ман гыргын пылыке водун. Шохъад ман иш гарданахъа алебтIасын имканбы водунбыне?
— Кьурбан маъаIллим, йигъын суалбы хъодкуйнбы водунбы. Гьел’бедти, ман гъу алядхъыйн карбы дена, иш гьааъас вааIхас деш. Манчихъа гора, ши оIгеехъа джаб манчина месала гьаIллавъуна.  Ман гыргын харджийбы, къийна фондын джолхъа алеетIу водунбы. Гьале хилдже сенбына гьихъа, ШаIъбан Мамедовни мислягьаIтука , хивеехъа аIлхъааний йаIхъбы абрел’ гьуваджесдимее фегьлена Асланов АIлим аххъы.  Манкъус ЗАО «Шукур» ташкилатын вузас доннухна 7 аазыр пылнани гьооли. Мана кьоIдле сенна къулайква ишлемишхьана.  Са вахтал’  одкIулни кьулин йаIхъ къацIабкIынна. Хылеква, куракбышиква мана ачухааъас имкан вухьа деш. Манчихъа гора, ши техника алищу. Гьел’бедти, ман пыл  трахторчийс гьели водун. Манкъун къазындж гьавъуйни ишиква алакьада водун. Гьар ишилхъа хъигъечIуйни йигъыке доннухыле оохъа 1 аазыр манатыб гьооли вобна. Манчиле гъайре фондыни хазненче саляркIа , кьыш кIяъа. Запчасть гьадкьурийнкъаI, фондыни пылыква хъаъа ваяхуд илещи. Къийна манчиквана дагъамийвалла шахъаб дешда. Шас йаIххъыква багълыданан ишбы гьаъас Дагъыстанни йаIхъбышди ташкилатни хааIрункъуни маIъвынее Замир Умаханове гьаъа. Муслагъни джамаъаIтни сураке манкъулхъа миннатдарийвалла ши агъмишааъа. ГСМ-кан кумаг шас районни хааIрункъуни амырыква  ЖКХ – ныд гьувойн. Шахъаб манчикена аIгьтият кьоIни сенийсда еттыгъба вобна.
— Медын гьиджо хайир ишбыне фондыни кумагыква шу  къадже?
— Фондыни хазнеенче 45 аазыр пылна Мишлеше инсанаршин хайбы гёдхьунийнкъаI  кумагна  гьувы. Манчиле гъайре гьайни сен къыIлина ши хивее воллейболын турнир алгъавгьу. Спортын атрибутбы, топпар алищу. Мааъад 1, 2, 3 джигабы аххъыйни командабышис призни джиге пылбы гьуво ва медын ишбы къадже.
«Муслах — родной край» фондын нен ишбы гьаъыйне ниятее аххъы водунбы?
-Гьайни сен августни 15-чил’ фыкрее ыхьайн Хивын Йигъ алгъавгьуй. Ши манчис гьихъа – гьихъа югба гьазирувхьаний. Авхъуйни программайка хаIдда йигъынджагъбы, олимпиадабы, конкурсбы, спортын оIюнбы, фольклорын тамашебы, маджлисбы, иджласбы алгъавгьуй ыхьа. Мана гьазирыйвалла гьаIракатыква гибгъыл вухьа. Йигъыс фондыни хазнеехъа пылбы хъооI ыхьа. Манчиле гъайре, йишди ишкарарше , фермерарше сабара харджийбы джолхъа алеетIу. Ши мана хабар группабышее еймишавъу. Гыргынбы мислягьаIтеехъа хъабыйнбы августни 1 –чил’ Хивын йигъ алгъагьас. Анджах коронавирунис чIырвалин йишин пIланбы пызмишауйнбы. Гьайни сен ман  Йигъ алгъагьас даIхийн. ИншеАллагь , хъооIни сен ман байрам гьалед гуджнаква алгъагьас. Мани байрамеехъа гыргын хивын джамаъаIт ва къонши хиваршин джамаъаIтбы ва мигьманар хъоотIалас.КьоIбъэсда ши фыкреехъа алебтIуна иш  илёгъани хинеква багълыбанана вобна. Манчинимеега ши хаIбна иш гьааъас вуккан. Ши хивни  санаъаIткараршиква мислягьаIт къавджена манчис проект аххъас. Манчиква сана ишлемишивхьес. Мана ишиб, ши аIхреехъамее быкырааъасда.
-Зы гыргыни фондбышди чIакIынбышилхъа аIдатый суал гьели : Фондбыше джолхъа администрациебыше гьаъасын ишбы дишде аляатIа? ШокIле ацIан, хиваршини администрациебышди  бюджетеехъа тасарруфатбышди адын ишбы гьаъасын пылбы гиххьы водунбы.  Няхъане ман пылбы администрациебыше гьаъа, агар ман ишбы фондбыше гьаъахье.  Дишде ман суал  шавааджад къалхымишаъу? Шаваане манчис джуваб хъелес. Дешхьее фондбыше гьаъыйн ишбы администрациебыше джо гьаъыйнбы хьиннене гьагва…?
— Ман суалбы хивни джамаъаIтын гьелес ыккан ва манчисын джаваббы хиваршини администрациебышди хаIбынбыше хъелес ыккан. Гьел’бедти, гъу хъоркура ворна. Къийна, хаIббанани администрациебыше иш хъобкуба вуккекка дешобна. Манбышда иш кагъыз кIар хъаъыйле гъайре джамаъаIтыкIле къооджи деш. Ман ишбы ёхлама ташкилатбыше ёхламишаъас ыккан. Маныд ачухын суал водун…  «А судьи кто..?»( Ш.М.) ХаIдданан джамаъаIт манбышди ишиле наразийда. Ман эн йыIкьын, чIирын суал водун. Джигабышил’ ишик ид’ваакIыйн инсанар гювъур вобунбы. Ши, цIобан джибарнани дайейршина деш, джамаъаIтна фыкыр гьувааджес вуккан. Къуллухылхъа  иш гьааъас  вааIхасын инсанар сечмишаъас вуккан.

  -Шериф чодж, сагъул йигъни ачухни джаваббышис. Ши меб ваква горушмишивхьес гьазирба вобунбы. Манке ши  ваква «Шукур ташкилатни гьаIкIеена гьаф гьааъас.

-Шосыд заква гаф гьавъуйс сагъул. ЙикIеедын джуваббы зы шолхъа гьихьараъыйнбы. Гьел’бедти, ши меб, Аллагьыке кьисматхьее хъызаахасынбы ишди иш джигайл’ Астарханни шагьарее. Шахъад хаIдда нияте аххъыйн ишбы водунбы.