Инсанаршина сагъвалла – гьоIкуматна чагъвалла

Гьар сен, июнни хьебыдъэсди базарни йигъыл’ , медицинайни ишчершин йигъ къейд гьаъа. Мани йигъыл’ дюнйейл’ медицинайква багълыданан конференциебы, саммитбы, маджлисбы ва медын джурабаджур йигъынджагъбы илгъечIи.  ЧIырвал’бышиква багълыданан суалбы къалхымишаъа. Манбы маалидже гьаъасын мислягьаIтбы къеджи.  Гьар сен, июнни хьебыдъэсди базарни йигъыл’ , медицинайни ишчершин йигъ къейд гьаъа. Мани йигъыл’ дюнйейл’ медицинайква багълыданан конференциебы, саммитбы, маджлисбы ва медын джурабаджур йигъынджагъбы илгъечIи.  ЧIырвал’бышиква багълыданан суалбы къалхымишаъа. Манбы маалидже гьаъасын мислягьаIтбы къеджи.

 Энки хаIдын алхыш джанани сагъвалика багълыда. Инсаныс эн гранын ва аIзизын кар джун джан водун. Джан ыкIаранкъаI ва яхуд манчис са зиян ыхьайнкъаI, инсанни улекIле не вар-девлет’,не пыл, не иш  къедженбы  деш. ЦIеррыйке, гьар инсан джуни джанана йесси ворна. Манчина сагъламийвалла инсане вукеккани ыIмреке ва гьаъани ешайишике аIссылыба. КьоIдъэсыб, инсанна джанана саламатыйвалла гозетяаъас,чIыры хъыхьайнъаI хъуваркаъас дюнйейлхъа  дохтур къахову. Гьаарункъус дешобна дохтурын санаъаIт гьаъасда кьисмат ва имкам гьуво. Дохтур ихьес  аIкIелис серраасына, ацIаалис гуджнана,  йикI темизна, рушватылхъа маIтях дешда, хыл’ сибыкна, рагьаIмнана, мурватнана ва ыIмрелхъа майил’нана инсан ыккан. Агар инсаныхъад манчин сурабыджад гьаIракатбы дешхьее, манкъуке дохтур ихьес деш. Мана инсанни джасатна къаалим ихьес. Манке дохтур азраилилхъа сийкIал.  ШакIле ман гьаIшде  гьаар гьаъани аддымее къеджен.Энки хаIдын алхыш джанани сагъвалика багълыда. Инсаныс эн гранын ва аIзизын кар джун джан водун. Джан ыкIаранкъаI ва яхуд манчис са зиян ыхьайнкъаI, инсанни улекIле не вар-девлет’,не пыл, не иш  къедженбы  деш. ЦIеррыйке, гьар инсан джуни джанана йесси ворна. Манчина сагъламийвалла инсане вукеккани ыIмреке ва гьаъани ешайишике аIссылыба. КьоIдъэсыб, инсанна джанана саламатыйвалла гозетяаъас,чIыры хъыхьайнъаI хъуваркаъас дюнйейлхъа  дохтур къахову. Гьаарункъус дешобна дохтурын санаъаIт гьаъасда кьисмат ва имкам гьуво. Дохтур ихьес  аIкIелис серраасына, ацIаалис гуджнана,  йикI темизна, рушватылхъа маIтях дешда, хыл’ сибыкна, рагьаIмнана, мурватнана ва ыIмрелхъа майил’нана инсан ыккан. Агар инсаныхъад манчин сурабыджад гьаIракатбы дешхьее, манкъуке дохтур ихьес деш. Мана инсанни джасатна къаалим ихьес. Манке дохтур азраилилхъа сийкIал.  ШакIле ман гьаIшде  гьаар гьаъани аддымее къеджен.

Совет гьоIкумат къурмишхьайле хъийгъа Дагъыстане ешемишоохьени инсанаршина  ыIмрена вазият  нимеегахье юг хъувхьа.

Манчика барабарба джанани сагъламийвалилхъа фыкыр гьооли гибгъыл. Фельшерар, медсестрабы , акушеркабы (эмечеер) гьазираъаан училищебы ачмишау. Сабара вахтале гьаар чIырвалла ацIааликва хъувабкаъан  дохтурар гьазирааъан медицинайн институт ачмишау. Мани сардан гьихъа гьаIракатыкан аддым гьау. Шагьарбышее , районбышее , хиваршее тезе больницабы, амбулаториебы, фельшераршиний акушеркабышин пунктбы ачухау. Махъа ишлемишивхьес Урсиятыле джегьил’ дохтурар , медсестрабы, фельшерар , акушеркабы хъабы. Лазымын медицинайн дезгагьбы хъаду.  Вахт дена чIырывал’бышике гьабатIанбишин сай кIыл’ хъыхьа. ХъигъеечIени чIырвал’бишин оIги ыIхы. Сен — сениле йишди мединститутын  санаъаIт кIорада ацIан  дохтурар къоокка гибгъыл.

Манбыше гьааъани ишин къулай    къаджу , медни республикабышилхъа ишлемишивхьес хъоотIал гибгъыл. Маалидже  гьаъас Азарбайджаныле, Гурджистаныле, Чечненче, Ингушетиенче ва медни республикабышиле Дагъыстанеехъа чIырын инсанар абайли вухьа. ГьаIкIебаб мана Дагъыстане медицина артымишоохьена вахт вухьа.

ЦIаIхбышди (йихъбышди) аIреенчеб доюкван дохтурар- ааIлимар хъигъебчIу. Манбише джона дараджа ишбышиква къалхымишавъу. Манбышин добы садджу югвалис агъмишаъа. 

Къийна манбишда вааджибна иш джегьил’  дохтурарше артымишааъа вобна. Манбышди аIрее АIгьмадов АIбдулнасир, Кьарнаев Хаалид, Маллеев Саид, АIлиев Махач, Кавузов ГьаIджимагьаммад  ва мебынбы.  Манбыше джосын до джони заIгьматыква, ишини къулайева къазанмышаъы.  Шахъаб югна дараджа алебтIуйн джегьил’ дохтурар Азербайджанылиб вобунбы. Къийна Урсиятыл’ни шагьарбышеейиб йишди миллетын гьаIракатыкван джегьилер ишлемишеебаххьи вобунбы.  Нимеега шахъаб кар ацIан, хыл’ сибыкын дохтурар вухьее,  шас манбышике дагъамийвалехъа гябкIуйнкъаI кумаг ихьесын. 

Гьел’бедти, инсанна джанана сагъвалла садджу дохтураршике джаб деш аIслыба вобна. ЦIеббыйке инсаныс сагъвалла Аллагье гьооли, кьоIдъэс — джуке инсаныке, хьебыдъэс – медицинайни ишчершике. Медицинацни ишчершини сыранеехъа дохтураршиле гъайре, медсестрабыб, акушеркабыб, фельшерарыб, санитаркабыб, медицинайн аппаратбы ишлемишаъанбы, скорый помощин шофирар ва мебынбы гябакIа. Джена иш къулаква гьааъанбышда сайир МаIгьачкъалайни 1-ни ушахаар ухоохани больнице ишлемишеехьена акушерка РаIгьимова Зенфира МаIгьаммадна йиш ворна.  Мана едике ЦIаIхни хивее 1974-ъсди сен йихьа. ЦIаIхын йыIкьнекин мактаб таамауйле хъийгъа, 1992-ъэсди сен Дербентни медучилищехъа икейчIу. 1995-ъэсди сен манн таамау, акушеркайн санаъаIт алеетIу. 1997-ъэсди сен ишилхъа МаIгьачкъалайни 1 ушахар вухоохани больницеехъа ишилхъа икейчIу. Мани йигъыке къийнийлхъамее мани ушахар вухоохани больнице ишлемишеехьи ворна. 24 сен водун мааъар ишлемишеехьен. Мани сенбышди аIрее Зенфирее хаIббанани едяаршис ушахар хыляхъа алебтIас кумагау. Гьельбедти, манбышди аIрее йишин цIаIхбышин едарыб вухьайнбы. З. РаIгьимовае гьаммаше джеке аIхан кумаг йишди инсанаршис гьаъан. Джена иш югба ва къулайква вуккуйхъа гора, маIнкъыс ДР-ни Здравоохранениейни министрествайни сурале, ДР-ни медицинайни профсоюзни сураке хьулехьее грамотабышис, мукафатбышис лайикьайъы. Къийна маIнкъее джени адамийква ШагьыIсмаил РаIгьимовыква са йиш хаIрхъеэъи ворна. Зенфирайни увгьойква, йидж ишиле, хизаныле разийра ворна. Зенфира Рагьимова хьиннен шахъаб мебын акушеркабыб, медсестрабыб вобунбы.    Манбышди гьаарункъухъаб джуна иш вобна ва манчике инсанна ыIмыр аIслыба воохьи. Масалан , вахтал’ скорый помощин машин чIирынкъусхъа гьидитхьырее, мункум вобна мана кечмышхьес. Ваяхуд медсестре хъобкуба вейба вахтал’ уIвхудивхее, манкед мункум вобна инсане нафас гьелес. Манчихъа гора, гьаар медицинайни ишчийна заIгьмат вааджибба вобна. 

КьоIдле сен водун дюнйейл’ хъигъоочIена коронавирусна чIырвалла еймишувхьайн. Манчин дюнйейле милйонбышиква инсанар вукку. Къийнад гьале манчин оIги дянмишау дешодун. Йигъыс чIырыхъоохьенбышин сай мед хаIдхъехьи водун. Мани эзерыква мубариза вуккекканбышди гьийбни джаргее дохтурар, медсестрабы, фельдшерар, санитаркабы вобунбы. ЦIеддыйн вуруш манбыше джолхъа аляатIа. Манбышди аIреейиб гьабатIабы кIыл’ба деш вухьа. Гьел’бедти ковидывка гьичIоокаранбышди аIрее цIаIбышин духйейий ишбыб вобунбы. Манбышди гьаIкIее ши йишди кIазетее одкIунийн.   

Гыргынкъуни джанас сагъвалла гьевлена! Дохтураршис, фельшераршис, медсестрабышис, акушеркабышис санитаркабышис, медицинайн дезгагьбы ишлемишаъанбышис, скорый помощин шофираршис   югун угъурбы ва тезе-тезе гьаIракатбы ишее аIрзуламишаъа!

 «НУР» кIазетин манн гыргынбы джони байрамука табрикааъа!