Май календаре хьобъэсда вазобна. Манчихъад 31 йигъ водон. Мана серынна-къуlмана ваз гьыlсабоохьи. Майилхъа хаlдда байрамбы гехьа. Аалимаршини увгьойка, майна ваз инсанаршин йикlбы шадаъана вазобна. Манке гьар сура тезелемишехьи, табият кьыlдмийни няlкlыке сугъоца, тlетl-тlеле ачмишехьи.
Йссейда йихъбышихъад майни вуза сейранбы гьаъан аlдатний. Манке пешекарар, малкъарайхъа аляаканбы къышлагъбышейнче ейлягъбышейхъаний савайленбы. Манбышиква саджигее акьаlнахъа, медни оlлкабышилхъа къазанджыс гьабкlынийн санаъаlткарарыб — джадахъанар, къалайчер, устадар хайбышейхъаний сабайли. Аlкьаlнанче хъооlнбы хивни джамаъаlтын тентенейкваний къаршиламишааъа. Манбышди гьихъа накьра-зурнайкваний хъигъеебачlи. Хаlдын шадлыгъбыний гьаъанбы.
Шас, Дагъыстанни, Россиейни миллетбышис, майна ваз, гьаlкlебаб, Хаlдни йигъбышда вазобна. Цlеддийн йигъбы Россиейл’ 1891-ъэсди сениле иш гьааъани инсанаршин, манбы саджигейхъа сабы байрам алгъагьан йигъ водун. Оlгийл’ гыргынанкъаl парадбыний эйхьенбы. Хаlрна-кlыл’на парадейнчений илгъечlи. Парад таамхьайле хъийгъа, истирагьат гьаъасный хъигъеебачlенбы. Ман аlдат гьаlшде аху деш.
Майни 7-че урусаршини доюкани аалимее А. Поповее 1895-ъэсди сен дюнйейс радио гьуво. Радиойн ачухауй хаlдын гьунар ыхьа. Эфирыква инсанын сес гьар суралхъа къийхьен. Къийнийни йигъылид манчина джига нишинджаб бадалавъу дешда. Гьаlшде хыле ийкараъан телефонбыд радиойни усулука ишлемишехьи. 2002-ъэсди сен радиойн йихъбышисыб шадвалла абы. Дагъыстанни радиойнче эфиреехъа цlаlхни мизен верлишбы хъигъааl гидгъыл. Гьаlшде йихъбышихъад гьар йигъыс манче едни мизени верлишбышис кlыры гьелесын имканбы водонбы.
Майни вузани 9-чил’ ши энки гыранын фашист Германиейле Гъамувхьайн йигъ алгъагьа. Гьайни сен 77-ъэсын Гъамувхьайн хаlдын йигъ ыккейс гьаlзироохьи вобонбы. 1941-ъэсди сенни июнни 22-ле 1945-ъэсди сенни майни 9-лхъамее советни эскерарше фашист Германиейка, манбышис гьамбазийвалла гьааъани оlлкабышиква йыlкьнаl даlвъый вукку. Мааъад Совет гьоlкуматын 28 милйон аlгьалий гьалакхьа, 70 аазырылхъа авадкьырыйн шагьарбы, хивар дагъылмишхьа. Къийна майни 9-чил’ ши гьам шадоохьенбы, гьамыд йыlкьын уцlур цlыцlаъа. Манке гьабтlыйн, хайбышейхъа сидибкlылыйн эскерар йикlел’ хъаваляъа, манбышилхъа раlгьмат къихооли. Хаlбни Ватанни даlвъэй йихъбышин иштирак хаlдын ыхьа. Адамейршин хаlббананбы ватан душманыке къорамишааъас абкlын. Манбышда геллесда хайбышейхъа саркlыл деш. Аlрейнче хаlбба вахт абкlынейиб, манбы йикlее гьувааджий, манбышилхъа раlгьмат къаховуй йишди гыргынбышин бордж водон.
Майна ваз хивни тасарруфатни ишчерше хаlбба заlгьматааъана вахт вобна. Дюнйе къуlма адкlыйке, гьар сурал’ гуджнада ишбы гийгъал. Тасарруфатчерше чолбышей торпахбышис мала ыхийхаl, тохумбы эза. Манбы чалышмишоохьенбы гьагуйни вахталхъассе гибгъылна иш тамъас. Майни вуза авхуйнбышихъабыб иш кlылба воохьи деш. Манбы ишлемишувхьес магьаlллабышейхъа хъигъеебачlи, дирингбы эза гивийгъал.
Шу гыргыба майни вузака , манчин адыйни хаlдни йигъбышиква табрикааъанбы. Гьавъуйни заlгьматбышис сыкlы сен болун ва югун хъален!
