Сабара йигъбышиле ХаIбна Ватанна даIвъий таамувхьайн 80 сен быкырхьес. Мана энки йыIкьна ва хылийна вухьа. Азгъунувхьайни фашист Германиейн ва сабара манбышин сура аххъыйни Авропайни оIлкабышее Советаршини оIлкайлхъа басгъун гьау. Манбышди фыкрее экIда СССР-ын торпахбы джони хылелхъа сауй ыхьа. Амма манбышин ниятбы быкырхьа деш.
ХаIбна Ватанна даIвъий Советни оIлкайс гееб йыIкьба гювъур. Манке адкIынни вурушбыше 27 миллйон аIгьалий гьалакхьа. Манбышди аIрайл’ эскераршиква саджигее кьаIсинбыб, ушахарыб вухьайнбы. Фашистарше ненкъунаджаб язугъ гьавъу деш. Манбыше джони гьихъа хъигъечIына гуллелимишаъа ыхьа. Шагьарбы, хивар, хайбы гёхьанийнбы.
ДаIвъийке зарал вая уцIур хъидетIуна хизан авху деш. Къийна аIрейнче 80 сен адкIынейид, манчин ыIхнабы гьаIшдед хъувадкы дешодунбы. Мани саягъылидын таарыхее хъадый дагъамын йигъбы кIелиханаъасын шахъад иджазад дешин.
Манке фашистаршиква Советын торпахбы къорамишаъасдимее гыргыба къелилхъа хъувхьа. 1418 йигъна адкIынни вурушбышее СССР ешемишоохьени гыргыни миллетбышди духуебыше иштыракауйн. Гьелбетде, мааъад цIаIхни миллетын джаванарыб вухьайнбы. Манбышди хаIббананбышди гьаIкIее ши кIазетейхъа макьалабы одкIын, телерадио верлишбы гьаIзирау. Манбышди игитийваликейий джомардийвалике хабар гьуво.
Манке даIвъэйхъа абкIыйнбышди аIрайл са тохумейнчен хьойре, хизанейнче кьоIйре-хьебийреб вухьайнбы. Манбышди джаргее МиххьегIни хивейнчена Исмаиловаршина хизаныб вобна. ДаIвъий гибгъылни цIеддыйни йигъыле Исмаилов Исмаил дайийна кьоIйре дих НураIгьмадый ГьаIйдар фронтейхъа хъоотIалан повестка хъады. Манбы Ватан душманаршике гьувааджесдимее эскерейхъа абкIын.
Исмаилов НураIгьмадый ГьаIйдар вурушбы адкIынни хаIдданани шагьарбышей вухьа. Манбыше фашистарше аххъыйн торпахбы азадаъава хаIдданани дагъамийвальбышиква растына хъабы. Амма манчихъа ил’дяакы, джон баджарух, сувал’ хаIр хъыхьайни адамийн хасият гьагуйн. Манбы хьулехьей яраламишувхьайнбы, Амма манчихъа ил’дяакы, госпиталбышее маалидже алятIу, мееб тезебанба даIвъэйхъа сабкIыл. Чубабышихъад гьагуйни гьаIракатыс сакIы хаIдда гьокуIматни сураке алятIуйн медалбыйий орденбы ыхьа.
НураIгьмадыний ГьаIйдарни гьаIкIее кIазетейхъа материл гьазираъанкъаI, зы манбышди дёлесинбышиква хъызаххы. Манбышди увгьойка, чубабышда кьоIйирсана сагъба-саламатба даIвъэй гъамувхьа хивейхъа сабкIылыйнбы. Манчиле хъийгъа хизанбы къурмишау, хаIдда сенбына тасарруфатее ишлемишувхьа. Манбышда кьоIйирсана ючIал’ъэсди сенбышее раIгьматыххъа абкIын.
Къийна НураIгьмадни ва ГьаIйдарни доюлин манбышди невабыше гьаххъа. Манбыб джони баба-дидейршик акаран джомард гадебы вобонбы. Манбыше гьаммаше джони кьаIсди дидершин, фронтовикаршин до ва дараджа ахтывалей гьуваджес чалышмишоохьи.
Къийна ХаIбна Ватанна даIвъый таамувхьайн аIрейнче хаIдда сенбы адкIынейид, ши йишин эскерар кIеливханааъа деш. Манбышике ненаджар сагъра аху дешда. Манчихъа ил’дяакы, ши манбышди гьарункъуни гьаIкIей кIылинхьее маIълумат гьелес чалышмишоохьи. Манбы йишди цIаIхни халкьын, Дагъыстанын, Россиейн таарых водон. Манбы йикIел’ хъавалявъуй, раIгьмат къаховуй йишди гыргынкъун бордж водон. Манбы гьинчиле хаIдда сенбына гьихъа йишин къийнийн йигъ динджин ва болун къаджесдимее ХаIбни Ватанни даIвъэй вурушмишувхьа, джан гьуво. Манбышда кьаIгьраманийвалла йишди йикIбышее гьаммашийс аахвасда. Манбышди аIрайл’ кьоIйре чуба- кьоIйре фронтовикар НураIгьмадый ГьаIйдарыб вобонбы.
