Къийна республикайни тасарруфатбыше джохъад водни торпахбышейхъа гьаIракатыква кьыlдимийн тохумбы эза. Манбыше мыкIаал’бы гигъалассе джо чолбышее вуккеккана иш быкырааъас чалышмишоохьи. Манбышди джаргее Рутул районын тасарруфатбыд водонбы. Гьайни сен манбыше 800 гьектарейхъа тохумбы эзуй назарее аххъы.

Рутул районын геллесын эзан торпахбы Бабаюртни зонайл’ водунбы. Районни хивни тасарруфатни управлениейн гьувойни маlълуматыхъа гора, къийнийни йигъыл’ мааъад районыхъад 7304 гьектар чlиейн водун. Манчике 3542 гьектар торпахна эзуйбышис, 442 гьектар окlас, 3300 гьектар чlиейн малкъара ухийхьанаъас,20 гьектар багъбышис ишлемишаъа.
Районни хааlрни агрономни Гьыlсейн Мамедовни увгьойка, гьаIшде тасарруфатбыше гуджнаква кьыIдимийни тохумбышин эзуйбы ыккекка. Къийнийни йигъылхъассе тасарруфатбыше 600 гьектарейхъа тохумбы эзуйнбы. Чолбышее къулайка ишбы ыккейсдисме нишикенаджаб дагъамийвалла дешда. Ишбы ыккейсдимее чIакIын К -700, Т-150к трахторбы ва сабара медын техника ишлемишаъа. Гыргынбышихъад гьийгъанче гьихъа торпахбышейхъа аъасын тохумбы гьаIзирау ыхьа. КьыIдимийни тохумбышин эзуйбы гьайни дёлесвалей таамаъасынбы.
Гьайни сен геллесди тасарруфатбыше торпахбышейхъа хьытlа оозу. Югна иш СПК «Свердловын», СПК «Мишлешин», СПК «Гыл’мецIын», СПК «Самурын», СПК «Рутулын» ва сабара мебынбыше вукку. Манбыше гьагуйни вахтале гьихъа иш быкыравъуна.
Тасарруфатбышди вукIлел­инбышди увгьойка, къийнийни йигъыл’ энки хаIбна дагъамийвалла эзуйни торпахбышилхъа хьян гьидидхьырыйква багълыба. Сен къурахда хъадыйнкъаI, геллесын экынбы батмишехьенбы. Аlхырейни сенбышее манчика алаакьана хаlбна иш вукку. Гьалекийс мана иш са суралхъа хъувхьа дешда.
Шакlле ацlан, эзуйни торпахбышике югун болун маlгьсул алятlасдимее, хаlбна иш вуккейс вуккан. Мани карее тасарруфатбышис алава кумаг ыккан. Ман техника, янаджагъ, дарманбы ва сабара медын лазымын карбы водунбы. Гьихъа маIгьдын кумаг гьокуIматын тасарруфатбышис гьели ыхьа. АIхырейни сенбышее маIгьдын кумагбы аху деш. ГьаIшде гыргыда манбы тасарруфатбышди вукIлелинбыше джо илещи. Маныд чIакIын хаарджийбы водонбы.
Манчихъа ил’дяакы,торпахбы эзанбышди фыкрее хъооIни сен югун ва болун маIгьсулбы алятIуй водон. Шинад манбышис мани ваджибни ишее угъурбы аIрзуламишаъа.