ХаIбна Ватанна даIвъий таамувхьайн 80 сен быкырхьа. 1945 сенийн майин 9-ле таарыхеехъа фашистаршиле гъамувхьайн йигъ хьинне эчIу. Мани даIвъийн милйонбышиква инсанар дюнйейни акьвале вукку.
Манчее энки хаIдын иштырак Советни гьоIкуматын ыхьа. ЙыIкьале хъооIни насылбышин югун геледжагъ ихьесдиме йишди оIлкайни джурбаджурни миллетбышди эл’черше игитийваликва немец-фашистаршиквана даIвъий вукку. Манбышди хаIббананбыше вурушбы аIл’гьаани чолбышее Ватанниме джон аIзизын джанбы гьуво.
ЦIаIхбышихъабыб фронтэйхъа дих оIтирдяуна хизан авху деш. Манбышда сайир, даIвъийни цIайе Гъамувхьайн байрам дёлес хъаъана Валиев МаIгьаммадвалий ЫIсмыъыл’на дих ыхьа.
М. Валиев 1924 сен Закаталайни СапIунджийни хивее едике ыхьа. МаIгьаммадвалийн 18 сен быкырхьайнкъаI, манар авхуйн джаванар хьинне, Ватан душманыке къаттивхьанааъас фронтэйхъа аркIын. Хьейибле вазна Мутурстан сержантар гьаIзирааъани курсбышее хъаIдхъы.
ХаIбни Ватанни гьаракатукани иштыракчийе МаIгьаммадвалий Валиеве советни 48-ди армиейни таркибеени 999-ди дивизиейка авропайн хаIдданан хивар, шагьарбы фашистаршини хыленче азадау. Игит эскере пиядара Белоруссие алгъагьу. Манкъве Курскни дугайни аллани вурушее хаIбна кьаIгьраманийвалла гьаагу.Манчихъа гора сержант М. Валиев командирарше гьоIкуматни ахтыйни дараджайл’ни наградайс лайикьау. МаIгьар йишди торпахбышиле немцар къогьооше-къогьооше МаIгьаммадвалий ЫIсмыъыл’на дих джуни гьамбазаршиква Кенинсберг шагьареехъаме гьирхьыл’.
Йишди кьаIгьраманыс маршал Василевскийе хаIбвалла гьааъани армиее вурушмышхьес кьисматхьа. КьоIни элеес МаIгьаммадвалий Валиев йыIкьра яраламишхьана. Манчихъа ил’дяккы, манкъве джулхъа хъадыйн даIвъийн юк лайикьыква быкырауйн. Ватанын игитни эскерна джомардийвалла орденбышиквайий медалбышиква бил’диравъу.
Валиев МаIгьаммадвалий ЫIсмыъыл’ни духайниме даIвъий 1947 сен быкырувхьа. Юрдулхъа саркIылыйле хъийгъа, манкъуна хизан МуIхахни хивеехъа кочмишивхьа. Мааъар ветеран джурбаджурни ишбышил’ ишлемишхьа.