Исламын дин дюнйейлхъа эн аIхрее адыйн дин водун. Ман Аллагьни дойиле инсанаршилхъа Пейгъанбар МуIгьаммад (с.аIл.с.) еймишау. Исламни диныс ыIбаадат гьаий, манчилхъан инам йикIеенче ыхьай ва динни гьаIкIеедын кIораленчен ацIаал’ алеетIуй хаIдын сувааб водун. Гьайни гунагьбынани дюнйейл’ ешемишехьенкъаI, гьар инсане гьаммашийни дюнйехъана джига гьазирааъас вуккан.
Ши, цIаIхбыб, мусурманаршини уммайнбы вобунбы, манчихъа гора Исламни диныс ыIбаадат гьаъас ыккан. Темизна мусурманий ихьесдиме, хьодле шартI водун бирмишаъу:Ши, цIаIхбыб, мусурманаршини уммайнбы вобунбы, манчихъа гора Исламни диныс ыIбаадат гьаъас ыккан. Темизна мусурманий ихьесдиме, хьодле шартI водун бирмишаъу:1. Шаъадат гьауй. (Аллагьыле гъайре мерна дешда, МаIгьаммад(с.аI.с.) манкъве къаховуна пейгъанбар ворна). Агар гьаман джуваббы йикIеенче, камил’ни фыкреква увгьее , мана мусурманий ворна. Ыкканни миллетна, ыкканни сифатыквана мана ыхьай, тафавут сикIылин джад дешин.2. Йигъыс чини вахтал’ хьобле куб гиджараIххий алеетIу гьавъуй.3. Рамандина ваз авхъуй. Рамандини вуза мусурманаршилхъа бирмишау водун сивар аххъый, гыргыни писди карбышике къирагъылхъа хъувхьай, нягьаIкьни карбышике туба гьавъуй.4. ФитIра къайищий. Гьар мусурманийн бордж водун сенис джуни девлетике, малаке фитIра хъувой касибаршини, чIырынбышди йаIххъеехъа хъувой.5. ГьаIдж къил’мишавъуй. Агар имкам вобхьее, мусурманийн бордж водун ыIмырее са элеесхьейир ГьаIджилхъа гьаркIыний. Маккеени ва Мадинеени зияратбышис ыIбаадат гьауй, горханабышилхъа гьаркIыний , чIакIни манзикбыше джамаъаIт кубар гьауй, бирмишауйн аIгьдбы быкырауй.Гойнед исламын дин йишди Пейгъанбарее (с.аIл.с) джуни аIсхабаршиква манзикбышеенче еймишаъа гидгъыл. Манзик Аллагьни хавыс гьыIсабехьи. АIл’гьамдуллягь, шинаб мани кьисматыке Аллагьее къацIабкIун деш. Гьар гьаммаше Дагъыстанее Исламни диныс ыIбаадат гьаъан инсанар, шейхар, Исламни ыIлимбышин ааIлимар, манзикбы, мадрасабы, динын марказбы ыхьа. Совет гьоIкуматни девырее манчис манимеега оIги гьуво деш, анджах гьаIшдийни девырее дин артымишаъасдиме ва манчис ыIбаадат гьаъасдимее гыргын шараитбы яратмишау водунбы. Къийнийна йишда гаф МаIгьачкъалее аляаъани ЫIса Пейгъанбарни дойил’ни Динини марказни гьаIкIеена вобна.Динина марказ Дагъыстанни муфтийни АIгьмад АIбдуллаевни мислягьаIтука 1915-ъэсди сен аляаъа гибгъыл. Ман хаIдын комплекс аляаъасдимее, МаIгьачкъалайнийий Каспийскни шагьарбышди аIрее, 35 гьектар чIиейн гьагу водун. Дагъыстанее тезеба аляаъани Динини марказыкIле джамаъаIтын тиклива эйгьи. Ниятее аххъы водун 2025-ъэсди сен ман аляъу ва истифадеехъа хъувой. Мани Динини марказни комплексе 22000 инсан ойгьарна манзик, мактаб, чIырвалиле хъийгъа хъувабкааъан хав, ушахаршин бахче, спорткомплекс, кьаIрад хораг гьелен истоловай, исламни динин хъаIдхъий хаIдхъаъан ташкилатбы, хайирхагь фонд, парк, фонтанбы, йиваршина аллея, пиядаба , велосипедбышиква , роликбышиква ивийкаран йаIххъын джигъырбы ва медын истираIгьат аляатIан джигабы ихьес. Мани Динини марказын кIаджарбы кIяъас чIакIни спонсорарше кумаг гьаъы. Ахуйн ишбы ишкараршини , джамаъаIтни кумагбышиква гьаIшде къеджи водунбы. Гьаарункъве джуни кьул’пеенче гехьан кумаг гьели водун. ИнсанаршикIле маIгьабна Динина марказ аляаъа къайиххьы, джоджаб кумагыс абайли. Кумаг саджу йишди республике ешемишоохьени инсанарше джад деш гьели, манбышиле гъайре тиклее ишлемишивхьес ваяхуд пылыква кумаг Россиейл’, Хаариджий оIлкабышил’ ешемишоохьен инсанар абайли. Йигъыс 200 меегана инсан махъа арайли. Сабара инсанарше джон къизилен ыIмаратбы тиклийс багъышаъа.Гьел’бедти махъа абайленбышди аIрее цIаIхбыб кIылба дешобунбы. Эгьес эхьи, манбы гьаммаше гьийбни джаргее воохьи. Сенис цIаIхбышди джегьилерше , кьома ЦIаIхни дерайни имамыква Эл’дар гьаIджийка саджигее Динина марказ аляаъани джигее кьоIни-хьебни элейс имааджийбы гьаъа. Сабара вазбына гьихъа йивар эзас гьабкIын. Мааъаб йишди миллетни дойиле Ясенна йив оозу вобна. ГьаIшде мана уфтанба фонтанни яныл’ аIляа вобна.Гьайни нубатеена имаджий цIаIхбышда 16-17 сентябрьни йигъбышил’ илгъевчIу. Имааджехъа Сувал’ни маIгьалыле, Бабаюртни, Къызларни районбышеенче, МаIгьчкъалеенче, Каспийскгъанче, Тюбеенче, Шамхалгъанче, Хушетгъанче джамаъаIтбы ады. Гыргыба ваIшмеегана инсан ыхьа. КьоIдле йигъна манбы мичIедийле эхьалийлхъамее Динини марказе ишлемишивхьа. Манбы десте– дестена ишлемишивхьа. Гагьамбыше йыIгъылхъа бетон гедчу, гагьанбыше баругбы аляъы, гьагьанбыше канализацие гьаъы, гагьанбыше майдамбы аляъыва медын ишбы гьаъы. Эл’дар гьаIджийни увгьойква, имаджеехъа абыйнбыше саламатна иш гьавъу. Дагъыстанни муфтиятни сураке манбышди заIгьматыс хаIбна кьиймат гьуво. Имааджеехъа абыйни инсанарше джос хаIдын сувааббы къазанмишаъы. Шинад, «Нур» кIазетни редакциейн имааджее вухьайни джегьилершикIле эйгьен: «Вушди къел’– хылес кьудрат, такьат гьелен! Аллагье вушин заIгьматбы суваабышис ойкIананбы!».