Гьар инсаныхъа джуна бахт, джуна кьисматобна. Манчис сикIы ши ешайиш къурмишаъа, одкIунийни ыIмырни йаIххъын гьоогьар. Мана йаIхъ акарана воохьена деш. Сабара инсанарше асман доламабышиквана йаIхъ алгъайгьи, сабаранбышис мана къае-къамче денана,сибыкна воохьи.

Калел’на хив Сувал’ни маIгьалыл’ чIакIни хиваршина са вухьа. Таарыхни дакументбышди гьагуйбышихъа гора, мани хивее 1873 сен 120 хавод ыхьа. Манчиле гьихъани сенбышее калелин джаIмаъат гьалед хаIдынний. Няъас увгьее 1852 сен Урсиятни паччагьни амрыква Воронцовни къошинбыше Сувал’ни маIгьалылин хивар гёххьанау. Мааъад ешемишехьен инсанар джурабаджурайни джигабышейхъа кочмишебхьес маджбырувхьа. Сабаранбыше Аварстанни сураххъа йаIхъ авхъу, сабаранбыше дюзил’ни торпахбышил’ юрд къурмишавъу.
ХIХ асырни 60-ъэсди сенбышее са вахтал’ гёххьанаийни хиваршин халкь йыIкьалхъа сийкIал гидгъыл. Амма гыргынбы деш йыIкьалхъа сабкIыл. Агар 1873 сен Калел’ни хивее ваIщеле агъаллан хавнанкъаI, гьел’бетти хив гёохьанаъассе гьихъа мааъад гьалед хаIдда хайбы ыхьа.
Калел’бышин хаIдын джаIмаъат ыхьай джурабаджурайни таарыхни кагъызбыше субутаъа водун. Манчиле гъайре зы калелий ворнава эйгьенбы дюнйейни гьар сурал’ хъызаахас воохьи. Манбышин геллесынбы Азербайджанни Закаталайни районе гуд’мишоохьи вобунбы. Манбы няаъаб ешемиш вухьейиб, чалышмышоохьенбы хизанын, джаIмаъатын, миллетын, оIл’кайн до ахты хъаъас.
Украинайл’ СВО давамехьен ёкьни сенылхъа авадкьур. Мааъаб Россия донани хаIдни гьоIкуматни ваIщеле агъаллани миллетбышди эл’чершиква янашеба, йишди халкьыни игитершеб игитийвалла гьаагва вобна. Манбышди аIрее калел’быб кIыл’ба дешобунбы. Садджу мани хивейнчени хьоцIалилхъа аваркьул’ни игите хусуси ярахни даIвъийе йишди оIл’кайн, Ватанын марахбы гозетяъа. Манбышда гьаарна гьаагуйни кьаIгьраманийваллайс ахтыни наградайс лайикьау. Къийнийна йишда гаф Кьурбанов Эфендий МаIгьаммадрасулни духайни гьаIкIеена вобна.
Э. Кьурбанов 1986 сенни апрельни вуза Калел’ни хивее едике ыхьа. Мана хизанее ёкьудъэсын ушахний. Манкъуле чIакIын хьебийре йичибыний. Эфендийе Калел’ дагъайдни сыныфбышин мактаб таамау. Гойне джун хъаIдхъый Каспийскни шагьарейни 2№ интернат-мактабе давамау. Джегьиле йихьыдъэсди сыныфе хъаIдаххъанкъаI дек’ раIгьматыххъа аркIын. Манкъуниме мана йыIкьна зарба вухьа. ЙикIес нимее дагъамда ыхьейид, манкъве хъаIдхъый къаледчу деш, чалышмышхьана гьалед югда хъаIдхъас. МаIгьад Эфендийе югни кьийматбышиква йыIкьнекин мактаб таамау, 2003 сен Дагъыстан девлет педагъожи университетни джогърафиейни факультетейхъа иккечIу.
Аали мактабе мана фаIсигьнани джегьилершини сыранэй ыхьа. Манкъуни саIнаъатылхъани аIшкьыс факультетни, университетни чIакIынбыше грамотабышиква, премиебышиква кьиймат гьооли вухьа.
Университет таамау, Эфендий ишлемишехьи гиргъыл. Манкъве са сенна ДжинаIгъни мактабе маIъаллимийвалла гьавъу. Гойне хизан Бабаюртейхъа кочмишувхьа ва хъийгъийн Эфендий маIъаллимын ишджига Калелин йыIкьнекин мактаб ыхьа. ЙицIыдле сенна манкъве мааъад джогърафиейн ва обществознаниейн дарсыбы гьуво.
Мааъар ишлемишехьени цIеддыйни йигъыле Эфендий Кьурбанове мактабни маIъаллимаршини, гьамыд шыгыртаршини арайл’ хаIбна гьуIрмат къазаммишавъу. Манкъве мана гьуIрмат джуни ацIаал’бышиква, гюъур-сугъоцыйка тасдикьвъу.
ЙицIыдле сенна мааъаб маIъаллимийвалла гьавъуйнчиле хъийгъа, Эфендий Кьурбановни фыкреехъа саIнаъат бадалаъас лазымда ыхьай хъады. 2016 сен манкъве Росгвардиейква цIеддыйн контракт одкIун ва Чечен Республикайни Урус Мартанни шагьарейни частбышди санчеехъа ишилхъа дюзел’мишхьа. Йихьыдле сенна мааъаб къуллухавъийнчиле хъийгъа, мана МаIгьачкъалэйни Росгвардиейни частылхъа бадалхьа.
Украинайл’ СВО гидгъылыйка, Эфендий Кьурбанов йихьни элеес камандировке ыхьа. Манкъве эскерни гьамбазаршиква Херсонни ва Запорожьейни вилаятбышее джони гьихъа гиххьыйн мисалабыний гьаллаъа. Гьамбазарше ЭфендийкIле интеллигент-эскерва эйгьи. Няъас увгьее джони арайл’ маIъаллимар тека-сейракба хъызааха. Манкъуни дирибашийвалис, джомардийвалис камандирарше ахтына кьиймат гьооли. Мани сардан мана ведомствайни наградабышис лайикьра къаджы.
ГьаIшде Эфендий отпуске ворна. Манкъве истираIгьат ед’ни, хизанни къирагъыл’ гьаъа. Манбы аилейна саIгьыб хааъар ыхьайле гееб шадба вобунбы. Манбышда мыраад даIвъий таамувхьа, гыргынбышин духба, адамейр, чуба сагъба-саламатба хайбышеехъа сабкIылый вобна.
Э. Кьурбанов ёкьни ушахна дек’ ворна. Манкъве джуни ыIмырни ёлдашиква манбы йишди баба-дидершини аIдатбышиква, адаббышиква хаIбхъааъа.
Шинад СВО Россиейни Ярахни кьувватбышди эскераршис заралдена хайбышейхъа хъабый аIрзаъа. Ши гьаIхълыба вобунбы ва мутлякь ши гъамувхьесынбы!