Ушахаршисын китаб «КIаарна биссий»

Гьайни сенни июльни вуза цIаIхбышди (йыхъбышди) доюкани шааирын, «Лачын» журнални редакторын Валегь Гьамзаевын (Валегь Гьамзатын) «КIаарна биссий» донан китаб чапыке хъигъечIу. Ман Дагъыстанни китаббы къеккани идаарайн саъы ва чапыс гьазираъы, къайкы. Гьин шааирын хьодъэсын китаб вод.

Гьамзат гьар джура шечIбышда устад ворна. Манкъуни поэзиее ушахаршис ва чIакIынбышис одкIунийн китаббы водунбы. Шечбышихъаб, поэмабышихъаб гьар джурайна тематика вобна. Манкъуни лирикайн хатI гьам Машрыкьни, гьам Авропайни поэзиейква уйгъунда хъайли. Шааире джурабаджур халкьыква алаакьан дагъамийваллабы къалхымишаъа. Манкъуни поэзиейна философия авхуйнбышинчиле джуроохьена. Гьамзат гьар джура шечIбышда устад ворна. Манкъуни поэзиее ушахаршис ва чIакIынбышис одкIунийн китаббы водунбы. Шечбышихъаб, поэмабышихъаб гьар джурайна тематика вобна. Манкъуни лирикайн хатI гьам Машрыкьни, гьам Авропайни поэзиейква уйгъунда хъайли. Шааире джурабаджур халкьыква алаакьан дагъамийваллабы къалхымишаъа. Манкъуни поэзиейна философия авхуйнбышинчиле джуроохьена. Едни мизейл одкIунийн поэзийейн нимее хаIдда китаббы хъигъечIее, чини аIрее гьаIкIени поэзийейс кьиймат гьувий са ман мее ваххарийба воохье. ГьаIйыIф ки, сасса авторарше йыхъ-сумни поэзийейн нормабы гозет гьаъа дешуд ва манчыкад поэзийейни гьихъа абкIынийс зарба уIвхийхаI. Сайыб йишда поэзия далийс уIвхааIъаIн кар – шахъа тезе аIлааIни насылее хыле кьалам авхъийн талантар девхьай вод. Джегьилеерше адабиятыл маIгьаб фыкыр гьооле дешоб. Адабият  ацIаалин кегьриз’ водун. Манчин халкьын таарых, миз, маданият гьуваджи. Мисала вобна: «Кьаламыка одкIунийн, къылынджиква гядхас аIхас деш». Адабиятын инсанни ыIмрен гьар суратбы гьагва. Адабият шааираше, язычеерше ойкIан. Манбыше одкIунни адабиятна маIъна, кьуват, марахийвалла джони асарбышее къалхымишааъани дагъамийвалике аIслыба вобна. ОйкIанмеена гыргына деш шааир ворна. Аллагье инсаныс шааирын талант, баджарах ед’ни никнека гьели. Анджах гойне инсане джуни ыIмыре ман артымишаъан. Эле йишда чодж – шааир Гьамзате адабиятылхъан аIшкь хизанеенче алеетIу. Манкъуна дек Муса Фаррух цIаIхбышди адабиятна агъсаххъал ыхьа. Деккее духайни йикIеехъа шааирын баджарагъ кIедчу. Хъийгъа Гьамзат къелилхъа сугъоцымее, итIумни атдымбышиква адабиятеехъа эчIу. Манкъвее хылехъа кьалам алябтIы мее, джуни идхьынийбышин акка цIедда поэзийелхъа аахъы. Ватанылхъан, миллетилхъан муIгьуббат шааирни шеирбышда кок воб.Къийна Валегье Мусайни дихее (Гьамзате) джусда лайикьыквана джига Россияйни, Азербайджанни ва быкырни дюнйейни  адабиятни джаргее авхъу вобна. Мана шааир джар деш, мана гьам язычий, публицист, гьам сакIалчий хьинне шакIле ацIа. Джун шечIбы дагъыстанни, урусаршини, инглисни, немцаршини мизелхъа сакIалау ва чIакIни китаббышее, журналбышее, кIазетбышее чапау водунбы. Валегь Гьамзатни ыIмрени ва творчествайни гьаIкIеедын макьаалебы публицистикайни, ыIлимни, адабиятни журналбыше чапау водунбы. ДДУ-ни телябее манкъуни гьаIкIеена дипломна иш обкIунва мана «5» мудафия гьавъу. Манкъуни поэзиейн гьаваскарар аали мактаббышди телябабышди, джегьилершини, ушахаршини, ешлибышди, къуллухчершини аIрее вобунбы.Китаб «КIаарна биссий» В.Гьамзатее пайис ушахаршис одкIун. Махъа садджу хурни ушахаршис ва мактабни шигыртаршис уйгъунын шечIбы гядкIу. Манчини аIрее поэзиейни къайдал одкIунийн ушахаршисын хабарбы водунбы. Китаб хыляхъа алетIункъаI, ул’ шадоохьи. Гьам маIънаквани шечIбыше, гьам уфтанни шикыл’быше, гьам къекIвани кагъызын манчис гудж гьооли. Китабехъа джуни шечIбышиле гъайре, вуджее цIаIхни мизелхъа сакIалауйн шааираршин – С. Стальскийн, З. Кьафлановын, М. Саидын, С Увайсовын, К. Мазаевын, А. Пушкинын, М.Лермонтовын, Ф. Шиллерын, Ф. Скоринын, О Мандельштамын – шечIбы гядкIу. Ман цIеддыйн маIгьдын хаIдын къулай водун. Ши умуд гьааъана, шааир Гьамзат  гьини одкIунийбышка сана кьалам чIийелхъа гивхьес деш, ва манкъвее ши джуни тезени асарбышиква сана меб шадааъасынбы. Гьини дагъамни, анджах шарафнани аIдаIбийятни йаIххъа ши шааир – гьамбазыс угъурбы аIрзуламишаъа! Аллагьее кьаламыс кьудрат гьевленава эйгье. Манкъуни поэзиейни гьаваскараршикIлед эйгьен, шохъаб манбы уджузни кьийматыке алищесда имкан вобна.Мер йишда дост – шааир Гьамзат джуни тезе китабыква табрикаъа.