Фаик чодж, Ассалам алейкум гъу редакциехъа! Инам гьаъан, къийна йишди аIрее ачухна гаф вухьес. Гъу гьайняхъа хъортIулна макьсаб фонд « Возраджения Цахура» гьааъани ишиква ва къулайква йишин джамаъаIт танышауй вобна…
.- Аллейкум салам! Сагъул шос зы йишди кIазетни редакциехъа хъортIулийс. Зы чалышмишхьесда ачухын джаваббы вушди суалбышис хъелес ва къийна яратмишивхьана вазият юшенаъас.
Нени ниятбышикване шу фонд ачмишаъы, ненкъуна мислягьаIтне мана вухьа?
— Фонд ачмишаъасда мислягьаIт ЦIаIхни хивни джегьилершина вухьа. Манчина цIеббыйна сабаб вухьана хивна манзик абырелхзъа абчий. ОIгийл’, шокIле ацIан, мана Дюнйейл’ къайсаран исламын университет ыхьа. ЦIаIхни хивни ва манче хъигъебчIуйни джегьилерше мислягьаIт гьаъуна, гьаарункъуке нимееганый аIха пыл садибни хазнееехъа саъас. Гооне манчихъа иляаакы, ишбы гигъалас. Ши саъыйн пыл няхъаджд къийхьар деший. Ши мана йишда дерд’ АIриф Омаровичис ющенавъу. Манкъвее шас мислягьаIт гьувына фонд Минюстицие регистрировать гьаъас (тасдикьаъас) . Манкъвее увгьойн: «… Саъыйни хурни пылбышиква шаке манзик хъааъас вааIхас деш. Махъа хаIдда инвистициебы ыккан. Ишкарарше , гьоIкуматын, къуллухчерше пылбы садибни хазнеехъа алгъас ыккан ва манбыд ашкарда къаджес ыккан. Манчиле хъийгъа ши фыкырамишивхьесынбы , нягьаIбий манзик аIдатыйква абрелхъа абчес…» 1916 сенни октябрьни 12-чил’ , ши ашкарда фонд ачмишаъы. Джегьилерше саъыйн сыкIылин пылбы манчин докуметбы гьаъасдимее ишлемишаъы. Гьалекийс къинийни йигъылхъамее , мани фондеехъа къирагъыле хъадыйн пылбы ыхьа деш. Анджах манн ачухда гьассарасдимее сенис отчет хъевлес вуккан ва пыл харджаъас ыккан. Манчихъа гора, ши сыкIылба йишди фондына метлеб бадалавъуна. Садыйн пылбы йишди абни хазнее ахванбы ва манчиква ши хурын хивни аIреедын ишбы гьаъа.Ши йишда иш гьаIракатеехъа абчесди меега интернете кьоIблле — джегьилершина джурайба, ешлибышда джурайба, группабы ачмишаъы. Манчини кумагыква ши , хивни сардан къооджени маджлисеехъа,Дагъыстанни шагьарбышее ва Урсиятыл’ ешемишоохьен ЦIаIхни хивеенче хъигъебчIуйн джегьилер савъу. Гибгъылна иш джигайле сугъооцына. Шукур Аллагьылхъа, хивни джегьилершини ва ешлибышди кумагыква хаIдда сувааабысын ишбы къадже.
— ЗакIле ацIан Сувани маIгьалыл’ цIедда маIгьдын маIргьамат фонд шу ачухау. Вушун гьаIрактбы къадже медни цIаIхбышди хиваршини джегьилерше джон маIргьамат фондбы ачмишаъы. Манбыд гьаIшде гыргыни цIаIхбыцшди ( йихъбышди) хайирыс ишлемишехьи водунбы. Агар вас четинда дешхьее, вушди фондни кумагыква гьаъыйн ишбы алядхъе. «Нур» хъаIдаххъанбы мани гьаъыйни ишбышиква марахламишоохьи…
— ЦIеддыйке, ши ман гьаъан ишбы дойни меега деш гьаъа. Хивни аIрайл’ нена иш гьааъассе гьихъа , ши хивни агъсаххъаларшиква, администрациейни, мактабни чIакIынбышиква, хивни имамыква гьаааъа. Шас югун мислягьаIтбы чIакIни шагьарбышее ешемишоохьени чубвбыше гьели.Йишди фондын, гьел’бедти чIакIынбышди кумагыква гьайин ишбы гьаъы:1. ДР-ни Минюстейишин регистрировать вухьа.2. Хивеехъа аIкяааIни джигеедын гарма хъоттул , быкырда тезелемишауйн. Манчис цемент, плитIка, дахай ыIхасын йива ва медын худхурыш карбы алищу. Мана ишиб джегьилерше кьаIраб , имаджийбышиква гьавъу.3. Хивни къаршеедын Шейх МаIгьмыдин зиярат абрелхъа адчу. Аанче сувагъбы гьаъы, пIолбы кIяъы, ширбы ыIхы, дахабы хъаъы, къулепбы бадалаъы. Зияратни гармайс хыл’ уIвхы. Манчиссе зияратысахъамеена цеметна йаIхъ гьавъу ва медын ишбы гьаъы. 4. Осан аккабы хъады водунбы зияратын бадалаъас. Манбы гьайни дёлесийвалее гиххьесынбы. Шасахъа селлимна устад ыккан ворна.5. Манзикен токIан шнурбы, резедкIабы, лампышкIабы, включательбы, рубильникбы, резедкабы тезелемишау.6. Манзикни джилахъа кьуIман пIол гедчу.7. Фондын хивни джамаъатыква саджигее хивын гыргын някьбы гьаIсареехъа адчу. Махъа садджу аазыр метры сетIкайн, дурбабышин ишлемишау. 380 аазыр пылна саджу махъа сауйни пылна харджавъу. Мани акциее хаIдын кумаг хивни ешлибыше, агъсаххъаларше пылыква, ишиква, мислягьаIтыбышиква шас гьувы.8. Мишлешни хивее хайбы гёдхьунийнкъаI, 20 аазыр кумагыс махъа гьувы. 9. Фондын кумаг дареехъа гябкIуни, иш гьааъас сабара гагьна дяаIхани хивни чубабышис гьаъа.Гьел’бедти медын аIхан хайирысын кумагбыд фондын гьаъанбы. Манчини гьаIкIее ши эйгьи деш. Ши садджу Аллагьна шалена раазивалла гозетяаъа.
— Фаик чодж, гьаIкIедад шу хаIдда югун ишбы вод къеджи. Шос къирагъыле кумаг гьелен ишкарар вобунбыне?Мани саыйни пылбышиква, инам гьеъэ чIакIын ишбы гьаъас аIхас деш. ЦIаIхбышихъаб етыгъба пылнан, вар-девлетнан инсанар кIыл’ба дешобунбы. АIсас манбы хаIббананбы мебеликва маIшкьулоохьи. Манчини гьаIкIее гьиджо хабарне гъу шас гьевлесЦIедыйке, гьелени садакьайхъад хаIдын-кIылин дешин. Гьаарункъвее джуни кьул’пеенче гьелен пыл гьалалын ихьес ыккан. АIссас йишди фондеехъан пыл вузас хивни джегьилерше оIтираъа. Ман сыкIылда хаIдхъыхьамее , манчиква ши са иш къооджи. Лап чIакын пылбы йишди фондыни хазнеехъа кечирмишауйнбы ыхьа деш. Зас нена джар джураъас ыккан деш. Манбыше сувааб Аллагьни йаIххъехъа гьаъа водун. Анджах хаIдын кумаг манн ооъад аляаIдхъийн ишбы гьаъасдимее АIгьмадов ДжуIмее, Гераев Кьурбанее,АIгьмадов Фируддине УIмаханов Замире, Мехтиев Кемране, гыл’мецIалий АIдил’ Байрамове ва мебынбыше гьау.
Дюзида увгьее, йишди ишкараршикен кумаг ыхьа деш гьалекийс. Ши инам гьаъан манбыб мислягьаIтехъа хъабы , хивни хайиреехъа чалышмишивхьесынбы. Къийна шу нишикване маIшкъулоохьи, йаIъни гьиджоо ишбыне гьаъас ниятеее аххъы водунбы? ЦIеббыйна ишда метлеб ЦIаIхна йыIкьнекна манзик хъавъуй. Мана садджу ЦIаIхни хивна джаб дешобна, мана гыргыни цIаIхбышда абида вобна. Мана гыргыни цIаIхбышин (йихъбышин) йикI водун. Манчихъа гора, йишиди миллетын мани акцие иштырак гьаъас ыккан. ШакIле манчин документбы ёхламишаъанкъаI ацIахьа, архиве докуметбы манзикыхъад дехьай. Манчин йиссейн докуметбы няяа ыхьа, няхъа ыхьай шакIле ацIа деш. Анджах шак дена, манбы ыхьайнбы. Таарыхни уммане манбы бастурауйнбы , нейид гёдхьунийнбы. Къийна цIеббыйна месала , манчин докуметбы саъый вобна. Манбы дена , шавуке джад гьидчут гьаъас аIхас деш. Манчиква багълыбанана дагъамийвалла къийна ашкарувхьа ва гьаIллаъа гибгъыл вобна. Мани иш гьаллаъасди меега кагъыз-кугъызыкван кумаг АIриф УIмаровее, Мамед Мамедове, депутате Фикрет Раджабове гьаъа водун. «Нур» кIазетни редакциейн, ЦНКА шас информационный кумаг гьели водун.
Ман суал гьаIллаъасдимее джурабаджур минитерствабыше ва ташкилатбышее ЦIаIхни администрациейна хааIрна Вагиф АIлиев, ЦIахни дерайна имам Эл’дар Сулейманов ивийкар вобунбы. Гьаельбедти, шинаб , «Возрождения Цахура» фондын эл’чера манбышиква саджигее чалышмишоохьи вобунбы. Гьалекийс шас докуметбы хъаъасынбыва, умудбы гьувойнбы. Манчиле хъийгъа, йишда манзик Федеральный регистрни сиягьехъа абчес. ГьаIкебаб йишда манзик Дюнйейни таарыхна, гьаIйкал, мирас вобна. Гойне инвестициебы тIабалаъас ва грантбы аляатIани проектбышее ишбы гьаъас. Гьийб хаIбба иш вобна, анджах гибгъылна иш Аллагьни кумагыква аIхреехъаме быкырааъасда. Манке шале хъийгъа хъооIни архайн шас кьиймат гьевлес.
—ШакIле къеджен , аIхреени фахтал’ мани джегьилершини фондбыше хиваршее хаIдда ишбы гьаъый. МаншаАллагь шос. Вушин заIгьматбы суваабышис окIананбы! Захъад медын суал водун: Йишди гыргыни Сувал’ни маIгьалыл’ни хиваршихъад админитрациебы водунбы. Манчихъаб чина бюджет вобна. Ишчершис гьелени доннухбышиле гъайре, хиваршини адын ишбы гьаъас пылбы гьоIкуматын гьели. Агар зы терсинарахьее, багъышеъэ. Хиваршеедын тасарруфатын ишбы фондбыше гьаъахьее, администрациебышеехъа къеккан пылбы няхъане эхьи ? Манбышди ишин до гьиджоне?
— Мани суалыс заке джаваб хъелес аIхас деш. Агар ши гозетяъахьее ман хиваршеедын ишбы администрацией гьаъый, геед гозетяъас гиххьас. Зы эйгьи деш, администрациейн кумаг гьаъа дешва. Масалан, ЦIаIхни администрациейна хааIрна Вагиф АIлиев шакка аликкы ишлемишехьи ворна. Ши иш шавни меега деш, ва добышис деш гьааъа вобна. Мана иш Аллагьни йаIххъехъа ва джамаъаIтни хаиреехъа гьааъа. Мана иш гьаъуйке шас доннух гьелена дешда. Ненкъвеейий мана гьааъа, мана йикIеенче Джуни баба-дидершина Ватан вукканна инсан ворна. Инам гьаъан, медни хиваршини джегьилершини фондбышеб гьамани ниятыква иш гьааъа вобна.- Фаик чодж, сагъул йишди суалбышис ачухын джаваббы хъувойс. Аллагье вушин заIгьматбы суваабыс окIананбы. Фондыс кумаг гьеленбы хабхъувхьенбы !- Сагъул. Амин!
