Йишди гьоIкуматыл’ гьар сен феврални 8-чил’ ыIлимыс къассырыйн йигъ алгъайгьи. ЫIлим ацIаал’ни дераджайн эн алидын кьыIт’ водун.
ЫIлимын дюнйе гьихъа артымишаъа, инсанаршин ешайиш вахарий хъаъа. ЫIлимна гудж ааIлимаршини ацIаал’ни кьуватыке, баджарагъыкве, шин гичIидхыр гьавъуйни ишике аIслыба вобна. ГьоIкуматын инкишаф ыхьай, инсанаршин ешайиш вахарий хъауй манбышиква багълыда водун. ЫIлимын цIикIвбы, ы1лимын кокбы, цIаIхбышди эбее водунбы. Йишди миллетин до, оIгеехъа адкIыний гьаммаше йишди ааIлимаршиква багълыда ыхьа. ЫIлимыква машкьулоохьени ааIлимаршихъадыд джурабы водунбы. Сабаранбыше ааIлимаршина дераджа джони билигиква, ацIааликва къазанмишавъу, сабаранбыше пылыква, таныш-билишиква. КьоIдъэсынбышин джура гьаIшде кьоIдле къатна хаIдда водун. Манбыше гьаIкIени ааIлимаршиныд до беднямаъа. Ман джуваббы хаIйбишенче алеетIуйн джуваббы дешодунбы. МаIгьабни ааIлимаршини аIрее йишин цIаIхбы (йихъбы) кIылба вобунбы. Шахъаб, цIаIхбышихъаб (йихъбышихъаб) мани ишее вукIул’ салламишааъасда джига дешда. Йишди миллетин дюнйейс джурабаджур пешебышин ааIлимар гьуво. Манбышди аIрее садджу Дагъыстаныл’, Азарбайджаныл’ джад деш, быкырни дюнйейл’ джони ацIаал’ни гьаIракатыква до къазанмишауйн ааIлимар вобунбы. Манбыше медицинайн, филологиейн, физикайн ыIлимбы ахтыйни джараджайлхъа гьихьарау. ЦIаIхбыше (йихъбыше) одкIунийн ыIлимын ишбы дюнйейни маIшгьур китабханабышее водунбы. Манбыше одкIунийн ишбы къийнийни заманайни тIалаббышисыд уйгъунда водунбы. ЦIаIхбышихъаб гьаIшде ваIщелхъа авабкьырийн ааIлимаршина дараджа алебтIуйн адамерый едар вобунбы. Гыргына манбышда югни джуваббышис лайикьра ворна. Манбышди аIрейиб джони ыIлим ишбышиква дюнйейл до къазанмишауйн ааIлимар вобунбы. Йишди увгьойка, манбышди сабаранбышин добы агъмишауй бордж водун. МиллетыкIле джон кьаIгьраманар ваацIавхьес вуккан. ЦIаIхбышди (йихъбышди) мизени, адабиятни, маданиятни, таарыхни балее авхъуйни ва манчис къуллух гьавъуйни ааIлимаршини джаргее вобунбы: Селим ДжаIфаров, Гьарун Ибрагьимов, АIгьмад Асланов, АIбдулла Къараев, Небий ЫIсаев, Рамазан ГьуIсейнов, МаIгьаммадшариф Шамхалов ва мебынбы вобунбы. Манбыше гибгъылна иш къийна джони телебабыше артымишааъа вобна. Манбыше оозуни йивын кокбу еймишехьи водунбы. АаIлим АIбдулла Мухтаровын до физико-математикайни ыIлимее дюнйейлхъа ашкарау. Манкъвее теоретик физикайн диб Дагъыстанее, Азербайджан, ЙыIкьнекни Азиее гиххьы. Медицинайни ыIлимее гьихъан атдым цIаIхбышди ааIлимарше – Бегьрам АIшурове, Сабир Кьарнаеве, МаIгьаммад Кьасумове, Эмирджан Мирзоеве, Лала Улухановае ва мебынбыше гьау. Географиейни ыIлимее гьаIракатбы ааIлимарше – Мамед Чобанзадее, Шарафуддин АIлиеве гьагу. Хивни тасарруфатни ва экономикайни ыIлимее джон гьунарбы ааIлимарше
– Гьамзат АIлиеве, Джамиля ЫIсаевае, Рамазан МаIгьаммадовае, АIриф Умарове гьагу. Юруспруденцейни ылимее гьихъан гьаIракатбы ааIлимее Фикрет Раджабове гьагу. Философиейни ыIлимее баджарагъбы ааIлимарше – МаIгьаррам МаIгьаррамове, Нарман ГьаIсанове гьагу. Техник ыIлимбышехъа джун до хаIдни гьаIрфбышиква ааIлим Баба Бабаеве одкIун. Йишди сиягьеехъа хаIббанан джегьил`, до къазанмишауйн, ааIлимар гябкIу деш. Геледжагъыл манбышди гьаIкIее дойин-дойин окIанасын. Гьел’бедти, ши йишди миллетни ааIлимаршиле гуянмышоохьенбы, анджах манбышин хаIббананбы диссертация мудафия гьавъуйле хъийгъа даянмишоохьенбы. Гьихъа ааIсын гьаIракатбы гьаъа деш. ЫIлим ишбы ойкIан деш, китаббы къекка деш, джон гьаIракатбы ишбышее гьагва деш, джамаъаIтыс хайир гьели деш. Агар миллетыс хайир дешхье, маIгьдын ыIлим ишбы, не ааIлимар нишисынбыне? Къийна шахъаб филологиейни ыIлимын, цIаIхни мизеква багълыда мудафиябы гьауйн ааIлимарыб кIылба дешобунбы, анджах джоке не цIаIхна миз’, не адабият гьаIракатеехъа адчесын кумаг дешин. ЦIаIхна миз’, адабият, маданият гьуваджесдимее мани мизекен ыIлим ишбы, мактаббышисын китаббы, адабиятын асарбы окIанас ыккан. Къийна шахъаб мани сардан хаIбна кесетийвалла вобна. Адабият мизел’ окIанас, хъаIдхъаIс ацIан тека сейрак инсанар вобунбы. Ши ыIлимыква маIшкьулоохьен инсанар джони санаъаIтни байрамыква табрикааъа, джос геледжагъылид угъурбы аIрзаъа !
