Аlхырейни сенбышее Рутул районни тасарруфатбыше къелилхъа хъихьесын гьаlракатбы гьаъа. Къийна СПК-быше, хусулсыбыше джохъад водун дамазлыгъбы хаlдхъаъас, торпахбы эзас чалышмишоохьи. Манбыше гьавъуйни заlгьматыс сикlы аляатlан гелир дехьейид, динджиба гивийъар деш.
Гьаlшде районын хаlдданан эзан, малкъара гьувааджен тасарруфатбы Бабаюртни зонал’ водунбы. Къийна са вахталийни хурни бинабышике чlакlын хивар хъыхьа. Манчихъа ил’дяакы, тасарруфатбыше гьийдни сенбышейдын хьиннен югун гелир аляатlа деш. Хаlдда сенбына районни сураке кумаг дехьайхъа гора, манбы йыlкьалхъа ыхыl. Къийнаб яранмишухьана вазият бадалувхьа деш. Амма манчихъа ил’дяакы, тасарруфатбыше бордж-хардж гьау, кредитбы алятlу ишбы гьаъанбы. Гьаlшде районын хаlдданан эзан, малкъара гьувааджен тасарруфатбы Бабаюртни зонал’ водунбы. Къийна са вахталийни хурни бинабышике чlакlын хивар хъыхьа. Манчихъа ил’дяакы, тасарруфатбыше гьийдни сенбышейдын хьиннен югун гелир аляатlа деш. Хаlдда сенбына районни сураке кумаг дехьайхъа гора, манбы йыlкьалхъа ыхыl. Къийнаб яранмишухьана вазият бадалувхьа деш. Амма манчихъа ил’дяакы, тасарруфатбыше бордж-хардж гьау, кредитбы алятlу ишбы гьаъанбы.
Тасарруфатбышихъаб гудж девхьайхъа гора, эзани торпахбышин гьектарбы кlыл’ хъау водунбы. Масалан, шацыйни сен манбыше 750 гьектарейхъа кьыlдмийн тохумбы эзы. Оlгийл’ са тасарруфатынний манмееган джигабы эза. Манчиле гъайре, гьаlшде геллесди тасарруфатбыше гьектарбы хьытlа оозас джураъа. Сук оозана дешда. Тассаруфатбышди чlакlынбышди увгьойка, эзан джигабы кlыл’ хъыхьайхъад хаlдда сабаббы водунбы. Манчини аlрайл’ кьомана джига хьинекени кеситийваллайн авхъахъа. Районын тасарруфатбы, хьян хъадайлени кlаналбышди энки аlхырей ыхьайхъа гора, дагъамийвал’бышика растына хъадайли. Къыlлина хьян хаlдда ишлемишаъани вахтал’ кlаналбы къуру хъеедахьи. Манчини аллад, эзуйн торпахбы къурахын гёххьанаъанбы. Гьавъуна заlгьмат харабоохьена.
Районна хааlрна агроном Гьыlсейн Мамедове заквани ихтелете увгьойн: «Гьийдни сенбышихъа иляаканкъаl, гьайни сен кьыlдмийн тохумбы эзуйн джигабы кlатыл’ хъыхьа водунбы. Торпахыхъад нам дехьейид, эзуйн торпахбы харабхьа дешод. Аlхырейхъамее мани саягъыл’ гог алядее, тасарруфатбыше югун маlгьсул саъас.
Манчиле гъайре, Гь. Мемедове эзуйни торпахбышил’ юххьан гьаъасди ишбышикеб гаф гьавъу. Манкъуни увгьойка, гьаlшде эзуйн торпахбы къаlнаъасдимее, тасарруфатбыше минералбы гьаlзираъа водунбы.
