Мартыни 25-чил’ йишди гьоIкуматыл’ маданиятни ишчершин йигъ алгъагьас. Гьийдни сенбышее Россиейл’ мани йигъыс къадсырыйн джурабаджур маджлисбы, тамашебы, концертбы илгъечIы. Мартыни 25-чил’ йишди гьоIкуматыл’ маданиятни ишчершин йигъ алгъагьас. Гьийдни сенбышее Россиейл’ мани йигъыс къадсырыйн джурабаджур маджлисбы, тамашебы, концертбы илгъечIы.
Гьайни сен ман йигъынджагъбы, коронавирус – ч1ырвал’на дюнйейл’ эпидемие вухьайхъа гора ва дюнйейл’на вазият дагъамба вухьайхъа гора, яраб ман гуджнаква алгъагьас кьисматхьее. Анджах ши мани йигъыл’ маданиятын ишчера йикIел’ хъаваляаъас вуккан, манбышда иш гьаагвас вуккан.
Рутул район Дагъыстан республикайн эн джаныбылин район водун. Сабаранбыше манчикIле кIылин Дагъыстан эйгьи. Дагъыстанни сувал’ни районбышди аIрее ман чIиейс (торпахыс) эн хаIдын водун. Анджах манчин хаIданан чIие ахтыйн сувабы водунбы. Рутул район Азарбайджанни оIлкайка сергьатее водун. Районее аIсырбышиква йихьыдле миллет – рутулбы , цIаIхбы , лезгибы (йиргар), аварбы, лакбы азербайджанлыбы ешемишоохьи. Манбы гьаммаше сана-санкъука къоншибы хьинне ешемишивхьа. Югни маджлисбышее, йигъынджагъбышее мани районни миллетын саджигее иштыракаъа.
ОIгийл’ни сенбышее, маданиятни ишчершини Йигъыл’ районни хиваршини маданиятни марказбышин фольклорный дестебы гьар сенийни фестивалеехъа « МаIънийбы ва мыкIар йизди халкьын» районни марказеехъани сабайли . Мааъад йихьыдле , гьар районнее ешемишехьени миллетин, майданбы ачмишаъа ыхьа. Ман фестивал’ Рутул районни администрациейни мислягьаIтука районни маданиятни управлениейний къурмишау. Маданиятын майдан раонни администрациени хааIрункъвее къахувойни саламыква ачмшаъа ыхьа. Районни регьберарше байрамеехъа абыйнбышис угъурбы арзуламишаъа ва манчина вааджибыйвалланий ашакарааъа. Майдамахъа тамашейс халкьний садайли. Хъийгъа маджлисеехъа абыйни инсанарше районее ешемишехьени миллетбышди маIънийбышихъа кIыры гьуво ва мыкIаршиле тамашебы гьаъа. Хиваршини маданиятни марказбыще джони миллетбышин йиссейн маIънийбы, йиссейн (авалыйн) палтарбы аляу мыкIаарний гьаъа. Манчиле гъайре, манбыше джони джамаъаIтбыше оIгийл’ хаани аIрайл’ ишлемишаъан къаб-къаджугъ, хивни тасарруфатын ыIгьтаджбы, хьа гьаIбаххан, илёотан, къивийшаран, паласбы хъехьан , ушах рооцеехъа къаляъан, истагъ беземишееъэен аIдатбы гьагва ыхьа. Гьар районни миллетбыше майданбышее джони хорагбышикван суфрабыний гядаччи. Мааъад гьаар джурайлин телебы, гьаIлвабы, къурын чуры, ниссе, итв ва медын хорагбы ыхьа.
Маданиятыква багълыданани йигъынджагъее гьаммаше ЦIаIхни, Мишлешни, ДжинаIгъни, Гыл’мецIни ,Муслагъни хиваршини маданиятни Хавын иштыракаъа. Районни маданиятни управлениени , республикайни маданиятни министерствайни сураке хьул’енихьее элейс манбы дипломбышис, грамотабышис лайикьавъу.
Гьел’бедти, мани майданбышда шешитийвалла Сувал’ги магьаIлыл’ни маданиятни ишчершике ва чини чIакIынбышике (Вагиф ГьаIджиевыке, Мустафа Рамазановыке, Джелил’ Наврузовыке ва мебынбышике) аIслыда. Къийна, эгьес эхьи , гьихъа ааIни маданиятни хавбышин са Муслагъни хивын маданиятын Хав. Муслагъни хивын маданиятын Хав 1991 сен ачмышхьа. Мани сенийке гиргъыл’, къинийни йигъылхъамее, маданиятни хавна директор Джелил’ Наврузов ворна. Манкъуле гъайре. мани ташкилате хьебыйре инсан ишлемишоохьи: Гул’сават Наврузова- художественный руководитель, Байрамхатун ГьаIджимусаева – методистка, Гул’зада Асланова- техничка.
Джелил’ Наврузовее эйгьен: « ОIгийл’ Сувал’ни маIгьалыл’ни хиваршее хаIдда джмаъаIтни ешемишехьи. Манке интернет, гьаIшдийн макьамбышин дезгагьбы ыхьа деш. Ши концертбы тамашейс гьагавс медни цIаIхбышди хиваршеехъа, районеехъа, республикайни марказеехъа фольклорный дестейква гьавайкIан вухьа. Гьаммаше йиди хивни маданиятни Хавни ишчерше районе эйхьени маданиятни йигъынджагъбышее иштыракаъа ыхьа. ГьаIшдед манн аIдатбы гьувадженбы. Ши йишин маданиятын гьаIракатбы, Дербентыд, Качубейейид, МаIгьачкъалеейид гьагуйнбы. Гьар ишчее джуна иш хъобкуба гьааъана. Йишда худрук гьам гьеекIана, гьам макьаббышин дезгагьбы илийхаIрна Гул’сават Набийна йиш ворна. Мана ишлемишеехьен 15 сениле хаIдда водун. МаIнкъыни репертуаре гьам халкьын йиссейн маIънийбы, гьам йишди шааирарше одкIунийн гьаIшдийн маIнийбы, гьам йиджеджад къошмишауйн маIънийбы водунбы. МаIнкъыни гьаIракватбышис тамашечерше, районни маданиятни къуллухчерше ахтына къиймат гьооли..»
Маданиятыква маIшкьулоохьен инсанар джони байрамыква ши табрикааъа! Манбышис угъурбы арзуламишаъа. Инам гьаъан, геледжагъыл’ Сувал’ни маIгьалыл’ни маданиятни ишчерше, цIаIхбышин маданият, фольклор, маIънийбы хъооIни архайс гьуваджесын.
