ХаIбна Ватанна даIвъий таамувхьайн гьайни сен 80 сен быкырехьи. Манчин инсанаршис адыйн нагъбы, уцIурбы, зиянбы, ярабы гьаIшдед хъувадкы дешодунбы. Мани даIвъией иштыракаъыйни инсанаршин акьвабы адкIынийнбы. Ши манбышин едигар гьаммаше йикIее гьуваджес ыккан.
АIрайле вахтбы адкIынийнкъаI, инсанаршин фыкырбыд бадалехьенбы. Сен-сениле мани даIвъийке алеетIуйн дарсбы шаке кIелийхананбы. Дюнйейни таарыхе КьоIбъэсда дюнйейл’на даIвъий эн дагъамна вухьа. Манчин милйонбышиква инсанар гьаIлакавъу, хав-уджах дена гьабсыр. АIсас манчин йыIкьын хыли манке Совет гьоIкуматыл’ ешемишоохьени миллетбышилхъа хъады. Садджу 26 милйон инсанджар йишди гьоIкуматын инсанар мааъаб гьабтIу. Гьале ши эйгьи деш хьулейрейий яраламишхьа, хьулейрейи къел’-хыл’ дена авху, хьулейрейий мысвалике, мыкIаалике, чIирвал’бышике гьабтIу.
Гьайни сенни 27 январе 81 сен Ленинград блокадеенче азадувхьайн быкырехьи. Мана са йишди таарыхна са ваджибна, кIел’дивханасда гьаIдиса вобна. 1941 сенни сентябрьни 8-чил’ немецаршини оIгма къошунын джони хъаIпчершиква финаршини эскераршиква саджигее Ленинград гьаIлкеехъа ёкьсураке алябатIа гибгъыл. ЦIебба манбыше Петрокрепость (Шлиссельбург) авхъу. Мана авхъуме, Ленинград авхуйни Совет гьоIкуматыке къацIабкIунна. Къурыле хъооIна шагьареехъана йаIхъ утIумывхьана. Садджу Ладожское голиле оогъанчена йаIхъ сайиб хаIйбышеенчена йаIхъ авху. Манбыд дагъамын, ыIгьтибар денан йаIхъбы ыхьа. Садджу кьыIд’мына Ладожское гол’ хъибгъырийнкъаI, манчиле оогъанче машинбы алгъагьас эхьи ыхьа. Сасса вахтал’ ман машинбы мык кIёдху малаква садибда батмишехьи ыхьа. Оогъанчед фашистаршед топпар, бомбабы айгьи ыхьа.
Ман сенбыд эн мыкIан сенбы ыхьа. Инсанар шагьаре мысвалике, мыкIаалике гьабатIа гибгъыл. Йигъыс ваIшбышиква инсанар йаIхъ-кьытил’, шагьарни аб авцIур гьабтIыйнбы къооджи вухьа. Охьанасын кар авааки ыхьа деш Гыней талоныква инсанаршис къекка ыхьа. Гынейид кIарын , хъидеджун хамыр хьиннен ыхьа. Манчихъа ил’дяакы, шагьарын оборона авхъуна. Мани блокадеехъа йишди цIаIхбышике гябкIыйнбы вухьайнбы. Манбышда сайир Гыл’мецIни хивеенчена Мирза дайий ыхьа. Шас мани блокадайн хабарбы манкъвее гьаъы, наIгьдын йигъ-еший инсанаршилхъа манке ады. Сабара сенбына гьихъа мана джуни оIлымыква раIгьматыххъа аркIын. 1944 сенни январьни 27-чил’ Ленинград блокадайке азадавъуна. Йишди эскерарше фашистаршин къошунбы дагъылмишаъы, йаIхъбы ачмишаъы, шагьареехъа одхьанан, аляъан мал гьаххъа гидгъыл. Ленинградна шагьар блокаде 872 йигъна вухьа.
Гьар сен йишди гьоIкуматыл’ блокадайке Ленинград азадувхьайни йигъыл’ джурабаджур едигар акциебы илгъечIи. Гьайни сен акция « Блокадный хлеб» илгъечIу. Йишди республикейид, районейид ман акция мактаббышее алгъавгьу.
ЦIаIхни дерайл’ мани акциейс къабсырна маджлис Мишлешни йыIкьнекни мактабее илгъевчIу. Манчини гьаIкIеена хабар шас мактабни завуче Элескер Лачинове гьавъу. Акцие «Блокадный хлеб» мактабни гыргыни сыныфбышее илгъечIу. Сыныфни регьберарше мани йигъыл’ гозера гьазираъы. УшахаршикIле манке инсанаршис къеккан кIаарын гыней терезюге гёодку гьагу.
Мани акциее аIлгъаани джигее мактабни директоре ЫIсмаил Мамедове, завуче Элескер Лачинове, организаторе Фейзуллагь ЫIсаеве, районенче арыйни участковый уполномоченные АIбдулкерим Тахмезове, контрактнике Тарлан ГьуIсейнове ва мебынбыше иштырак гьаъы. Манбыше даIвъийни гьаIкIеедын чыхышбы гьаъы.
ГьаIмагьдын джад акцие Мишлешни хивни ушахбахчее «Настенька» ва медни Сувал’ни дерайл’ни мактаббышее илгъечIу.
