ГьаIшдийни цIаIхбышди адабиятее, шавухыква парылдамишоохьена, ВаIгьид Мирзоевни поэзиейна хаIне вобна.Манчин шакIле ашкарда миллетын  гьаIкIен таарых, ешайиш, хасиятбы, аIшкь гьагва; югун -писинчике , гьаIкьын нягьаIкьынчике, шадын -пашманынчике джураъас  хаIбхъааъа. ХаIдданан шечIбы манкъун тербие гьувойка, лач-ламус къавджейква, гъарыб-гъурбатын тераф аххъыйква багълыда.

ВаIгьид Мирзоев едике мизени устадаршини Гыл’мецIни хивее 1950-ъэсди сенни июнни 16-чил’ едике ыхьа. Гьайни сен йишди шааирыс, таарыхчийс 70 сен быкырехьи. Манкъвее цIедда Гыл’мецIни дагъайдни, гойне ЦIаIхни 8-сыныфни, хъийгъа Мишлешни йыIкьнекни мактаббышее тербие ва ацIаал’ алеетIу. Мактаб таамауйле хъийгъа, эскереехъа  гьаркIын. Ватаныс бордж хъуво, хъары Дагъыстанни девлет университетын таарыхын факультет аIълада таамау. Мааъад хъаIдахъанкъа манкъун гьунарбы, гьаIракатбы ва адабиятылхъан, маданиятылхъан аIшкь ачмышхьа. ЦIедда манкъвее хурун-хурун урусни, цIаIхни, азарбайджанни мизаршил’ ойкIан гиргъыл. ВаIгьид Мирзоев едике мизени устадаршини Гыл’мецIни хивее 1950-ъэсди сенни июнни 16-чил’ едике ыхьа. Гьайни сен йишди шааирыс, таарыхчийс 70 сен быкырехьи. Манкъвее цIедда Гыл’мецIни дагъайдни, гойне ЦIаIхни 8-сыныфни, хъийгъа Мишлешни йыIкьнекни мактаббышее тербие ва ацIаал’ алеетIу. Мактаб таамауйле хъийгъа, эскереехъа  гьаркIын. Ватаныс бордж хъуво, хъары Дагъыстанни девлет университетын таарыхын факультет аIълада таамау. Мааъад хъаIдахъанкъа манкъун гьунарбы, гьаIракатбы ва адабиятылхъан, маданиятылхъан аIшкь ачмышхьа. ЦIедда манкъвее хурун-хурун урусни, цIаIхни, азарбайджанни мизаршил’ ойкIан гиргъыл. Университет таамауйле хъийгъа, ВаIгид Мирзоев йаIххъыляуна ишлемишхьес  Рутул районеехъа. Мана таарыхна маъаIллим хьинне Гыл’мецIни мактабее ишлемишехьи гиргъыл’. Къийнар мана мани мактабна доюкана агъсаххъал маъаIллим ворна.  Манкъвее къавуккуйн шигыртар гьаIшде гьуIрматыкван, билигыкван инсанар вобунбы.  В. Мирзоеве  цIебба шигыртаршина фольклорна десте «Селеват» яратмишавъу. Мани дестейква йишди миллетын аIдатбы, маIънийбы, мыкIаар гьагва ЦаIхни дерайл’, районни хиварше вухьа.  Баджарыгъукани ушахаршис йаIхъ ачмишавъу. ВаIгьид маъаIллимее джуна хаIббанана ыIмыр поэзиейс къабсыр. Къийна манкъуни поэзиее ыIмрес, мугъуIбыс, табиятыс , пахырыйвалис, ед’ни мизес, Ватаныс къадсырыйн шечIбы водунбы.  Манбы инсанаршини мизел’ ийкар. Манкъуни шечIбышин джуваббы, гьар инсанни йикIеехъа эчIи. Сабарабы манчин маIънийбышилхъа садкIыл. Къийна манкъуни поэзиейн китаб гьазираъа водун. ХаIдданан манкъун шечIбы «Нур» кIазете чапауйнбы ва манкъуни поэзиейн гьаваскарар танышба вобунбы. Манкъун шечIбы джурабаджур сборникбышее, антологиебышее , мактабни  китаббышее гьуво водунбы. Сабара шечIбы урусни мизелхъа Фазил Дашлайе сакIалау.ВаIгьид Мирзоевна къала – джун хав, далы – джуна хизан.Хьунащейква, Лейликва, саджигее 3 дих, 3 йиш гьалални къыкыл’, тербиейква чIакIы хъавъу; хав-уджагъынбы, санаъаIтынбы гьавъу.  ХааIрна йиш Афина Иркутскни вилаетыл хизаныква ешемишеехьи. Мана ушахар ухохани больнице акушеркана ишлемишеехьи, Кьоръэсди йище, Диане, хаана иш гьааъа. Хьебыръэсынкъее, Оксане, ДДУ филологиейн факультет таамау, гьар джура ишбышил’ ишлемишеехьи.  ХааIрни дихее, Эл’заре, ДДУ-ын таарыхын факультет таамау. ГьаIшде мана Сахалинни вилаетыл’ хизаныква ешемишехьи. Манкъвее эскерна къуллух гьааъа.КьоIдъэсди дихе, Мерване, Благовещенскни шагьаре Амурын медакадемие таамау , хъары  Рутулни ЦРБ хирургна ишлемишехьи. Хьебыдъэсди дихейид, Мустафейид, гьаманджад медакадемие таамау. ГьаIшде Краснодарни шагьаре сердечно-сосудистый хирургиейни  ординатурее хъаIдаххъа водун.  «Нур» кIазетни ишчерше, цIаIхбышди интеллигенциейн, джегьилершини ташкилатын ВаIгьид Мирзоев 70 сенни юбилейиква табрикаъа. ЙикIеедын мураадбы быкырхьес аIрзуламишаъа . Джуни асарбышикван китаб хылехъа алеетIас кьисматхьен!

КъайхьесКъайхьес
Гьарай гьааъа шолхъа Аlранын цlаlхбы,

Шааирын гещен сес’ мысане къайхьес?!

Зулумееъаб ыlмыр абкlын, еш гядху,

Шааирын гещен сес’ мысане къайхьес?!
Гыл’мецlа едике дюнйейлхъа ирхьу,

Джин-шейтlан шарыни тореехъа айирхьу,

Динни дичхарершини къуйейхъа кlейирхьу,

Шааирын гещен сес’ мысане къайхьес?!
Уфтанын табийат, сувабы-байир, 

Хаlрра чалышмишхьа, гьувойн хайир.

Ватанни, миллетни аджи-агърейъар,

Шааирын гещен сес’ мысане къайхьес?!
Хъархьу достна, хъару хъауна душман,

Югун-писин дяцlа, гьауна пашман.

Пахылийвалин оlджен вакван саваш манн,

Шааирын гещен сес’ мысане къайхьес?!
Къаджес ыхьаджар деш джегьил’рананкъаl,

Йигъбы- еш ыккыйин агьалрананкъаl,

Тохдейбхьа джо зы кьаlс хъыхьайинкъаlр,

Шааирын гещен сес мысане къайхьес?!
Ансамбыл’ «Селяват» дестений савъу,

Джурбаджур балабы гьоокlас хаlбхъавъу,

Маlънийбыйий гьенгбы гlалехъа кlяу.

Шааирын гещен сес’ мысане къайхьес?!
«Селяват»  ансамбыл кlядхъау адкlын,

Зинатыр,Гул’бениз,  Рамийлеб абкlын,

Кумагбышка Ваlгьид кlярхъау аркlын,

Шааирын гещен сес’ мысане къайхьес?!