Раби-ул’-авал’ мусурманаршини (вазни) календарыка йишда пейгъанбар МуIгьаммад (с.аIл.с.) дюнйейлхъа арына ваз вобна. Агар григорянни календарыква тутушмишавъе, мана 10 йигъна гьар сен ихъа хъавайли. Гьайни сен Раби-ул’-авал’на ваз сентябрьни вузалхъа хъабы.
Мани вуза мусурман оIлкабышил’ йишда пейгъанбар МуIгьаммад (с.аIл.с.) исламни диныква багълыданан маджлисбы илгъечIи, йишда пейгъанбар МуIгьааммад (с.аIл.с.) гьаIкIеедын бейтбы, ваъаIзбы хъаIдаххъа. Мана ваз Дагъыстанейиб гейбни гьуIрматыква алгъаагьа. АIхреени сенбышее ЦIаIхни дерайни имамни Эл’дар-гьаIджийни гьаIракатыква ва джуни динни чоджаршини Сабир-гьаIджийни, Джалалидин-гьаIджийни, АIсадуллагь-гьаIджийни ва мебынбышди кумагыква Раби-ул’-авал’ни вуза мавлидбы, маджлисбы цIаIхбышди Рутулни, Бабаюртыни, Къызларни районбышеени хиваршее, хизанбышее ыхьа ва аIл’гьаа водунбы. Сен-сениле мавлидбышдайий маджлисбышда сергьат хаIбхъоохьи гибгъыл, республикеенче къахъа хъигъевчIу. Шаца, гьыцис’ Раби-ул’-авал’ни вуза цIаIхбышин мавлидбы Екатеринбургее, Челябинскее, Ханты-Мансийскее, МаскIав , Ростов, Астархань , Саратов , Челябинск илгъечIу. Манке мавлид хъаIбхъас абыйни динэгьлерше маджлисеехъа сабыйнбышис исламни динни гьаIкIеедын ваъаIзбы, пейгъанбар МуIгьаммад (с.аIл.с.) гьаIкIеедын маIълумат, билиг, ацIаал’ гьуво. Манбыше джони чыхышбышее увгьойн: «Исламын дин темизин, маIргьаматыкван, сибыкын, раIгьамыкван дин водун. Манчина батIраалла шакIле ваацIавхьес вуккан. Темизин ислам терроризмайка, экстромизмайка аликкаъас ыккан деш…»..
Гьайни сенийна сафарий гибгъыл вобна. Манчини гьаIкIеедын маIълумат ши хъалесди нумрабышее гьелесын. Мани вуза садджу мавлидбыйий маджлисбы джаддеш гьаъас ыккан. ХаIдын сувааб агар динни сардан ишбы къаджее, манзикбы аляъэе, манбы тезелемишеъэ ихьес.
Гьел’бедти сабара вахтна гьихъа, ЦIаIхни хивеена йишди миллетна йыIкьнекна манзик къаанче хъааъа гибгъыл вобна. Мани манзикни вазиятни гьаIкIеедын хаIдда макьалебы кIазетбышее, журналбышее чапаъы ва теле-верлишбы гьагу. ДР-ни муфтиятни сураке, Республикайни Правительствайни сураке мана манзик йиссейни чини къайдайл’ тезелемишааъасын умудбы гьувойнбы. Анджах гьалекийс мана быкырба тезелемишааъасын пылбы къайиккы дешодунбы. Инсанарше джони садакьабышиква мана хъааъа гибгъыл вобна. Шавайий мана иш джулхъа алебтIу, гьалекийс шакIле хъодкуда ацIа деш, амма къаанче осан манганабы илёзарау водунбы.
Сабара вахтна гьихъа цIаIхбышда десте ДР-ни муфтийква джуни хааъаб горушмишивхьа. Мани горушейид цIаIхни миллетни йыIкьнекни манзикни гьаIкIеедын ихтелет’ ыхьа. Сайид, хъооIни сен мани манзикыс – мадрасайс 950 сен быкырехьи водун. Республикайни муфтие АIгмад-гьаIджий АIбдуллаеве манке увгьойн : « Мана манзик садджу цIаIхбышда джаб дешобна, мана быкырни Дагъыстанна девлет ва баракат вобна. Ши муфтятни сураке манзик-мадраса хъааъас ва манчин 950 сенийн юбилей алгъагьас аIхан кумаг гьелесын…»
ГьаIмагьабна джаб иш Мишлешни хивни манзике гьаъвуй ниятее водун. Гьайни йигъбышее Мишлешни администрациейна хааIрна Ислам Ибрагьимовый Мишлешни манзикна имам Сабир–гьаIджий Ибрагьимов ДР-ни муфтий каатибыка ГьаIсан-эфендий Магьмудовыква хъызаахы. Мааъаб паджарбышике манзик нягьаIбый къорамишааъас , гьиджо аIгьтиятбыйий къаджес ыккан ва мана манзик тезелемишааъасын мислягьаIтбы къадже. Манчиле гъайре горушеехъа сабыйнбыше кьарал’бы кьабыляъу нягьаIбый джегьилер нягьаIкьни ишбышике, гьаIракатбышике къорамишааъас ва манбышиква нягьаIдын горушбыйий алгъагьас ыккан. ГьаIсан- эфендие джуваб гьувы, муфтиятни сураке мани сардан кумаг гьелес гьаммаше гьазирба вобунбы. Мани горуше медын вааджибын суалбыд иляккыйнбы .