Гьар сен июнни вузани 28-чил’ Россиейл’ джаванаршин Йигъ алгъайгьи. Манчина макъсад джаванар саджигейхъа савъуй, манбы растына хъавайлен сабара дагъамийвал’бы аIрейнче алятIуй, манбышди аIрайл’ Ватанылхъа аIшкь хаIдхъауй водон.
агъыстан джаванаршина республика вобна. Къийнийна йишда гаф манбышди санкъуни гьаIкIена вухьес. Мана Мишлешни хивее ешемишехьена баджарагъаквана маъаIллим, гьаIракатыквана тренер, аIрабни мизена устад, миллетна ватанпарвар, хивни аIрайл’ хаIбна гьуIрмат къазанмишавъуна Ибрагьимов Рамазан Сабирна дих ворна.
— Рамазан, йигъни дирибашийвалис гыргынкъве ахтына къиймат гьооли. МанбышикIле гъу, гьаIракатыквана джаван хьинне ацIа. Дора йишда гаф манчиле гивгъалас. КIазет хъаIдаххъанбышис йигъни гьаIкIеедын маIълумат гьеле.
— Зы 1996-ъэсди сен Мишлешни хивее едике ыхьа. 2013-ъэсди сен Исламни динын азыбы хаIдхъаъани Инистутейхъа кьабыл’хьа. Ёкьудле сенна мааъад хъаIдхъыйле хъийгъа, маъаIллимын саIнаъат алятIасдимее, Дагъыстанни педогъожи университетейхъа иккечIу. 2019-ъэсди сен ман таамау, хивеехъа ишлемишхьа саркIыл’. Къийнийни йигъыл’ хивни йыIкьнекни мактабее физкультурайн дарсыбы ыккекка. Манчиле савагьийда, хивни джегьилершини аIрайл’ спортылхъан гьавас хаIдхъаъасдимее, тренерийвалла гьаъа. Манбы гьичIокарас, хаIбхъааъа. Зы ушахаршис аIрабни мизен дарсыбыд гьеленбы. Йизди ишин до маъаIллим водон. Шавусджад сир дешин. Авхуна йизда иш хивыква, хааква багълыба. ШокIле ацIан, хивна, тасарруфатна иш ненкеджаб кьитивийхьан деш. Мана гьаммаше вобна… Шавае йизди ишис югна къиймат гьооли, джо сагъба вухьенбы. Геледжагъыл’ сыкIырар югра чалышмишхьесда.
— Мишлешни хиве хаIбба доюкван, ишин къулайн вацIан джаванар вобунбы. Амма гъу аIхырейни сенбышее хаIбна иш вукку. ЦIедда хивее спортун зал аахъы. Спортуква маIшкьулувхьас хъавайлени ушахаршин сай сен-сениле хаIдхъехьи.
— Спортулхъан гьавас захъад кIыл’валике ыхьа, манчихъа гора зы ман санаъаIтыс хаIбна фыкыр гьуво. ШокIле югда ацIа, ЦIаIхыйни дерайл’ некеджад мани саягъылин залбы ыхьа деш. Къийна хиваршее ишлемишехьени мактаббышихъад залбы дешинбы. Амма манчихъа ил’дяакы, ши мактабее ушахар гьаIзираъасдимее, кыIылин утагъ хъауйн. Махъа лазымын душагбы, ыIгьтаджбы алишыйнбы. Мани карее хаIдын кумаг хивынбыше гьау. ГьаIшде шас хивни администрациейн джурайн утагъ хъуво. Мааъад ремонтын ишбы ыккекка водонбы. Сабара вахтале ши махъа илгъебчIс.
— Хьулейре ушахне къийна залейхъа абайли?
— Залейхъа хъавалес вуккананбышин сиягьый хаIдын водун. Джига даркашда ыхьайхъа гора, шаке гыргыба алябтIас вааIха деш. Мани сардан шахъаб хаIбна дагъамийвалла вобна. Манчихъа ил’дяакы, гьаIлгьазырее хьебцIал’ни ушахын сарбастба сачахаранбышин, греплингыква гьичIокаран дарсыбы аляатIа. Манбы гееб такьатыкван баджарухукван джегьлер вобунбы. Манбышда геллесда Ростовни, Дербентни, МагьаIчкъалайни шагьарбыше илгъечIуйни турнирбышин иштыракчер вобонбы. Ши няхъа гьабкIынейиб, гьаммаше югун джигабы аххъы хъавайли. Манбыше йишди халкьын, хивын до ахты хъауйхъа, зы шадра ворна. Гьел’бетде, гьаIшде йишди дестейхъа савалес вуккананбышин сиягьийид кIылын дешодон. Имканбы дехьайхъа гора, шаке манбы гыргыба алябтIас ваааIха деш. Шахъад имканбы дехьайхъа гора, манбы аляабатIа деш.
— Мани сураке шохъад водни дагъамийваллабы закIлед ацIанбы. Шу мани карее кумаг лазмдава хаIдданани джигабышейхъа одкIун, ивийкыр. Манчике хайир дехьайне?
— Юсуф чоджий, ман дурустун ихтилет водон. Югун спотсменар гьаIзираъасдимее, югун спортзал ыккан. Ман генгишда, кьуIмада, лазымни ыIгьтаджбышикван ихьес ыккан. Амма шахъад къийна маIгьдын имканбы дешинбы. Ши хивни администрациейни хааIрынкъука Ислам Ибрагьимовыка хаIдда джигабышейхъа одкIун, хаIдда джигабышее вухьа. Шас мани карее кумаг гьелесынва джуваб гьувойнбы вухьайнбы. Амма гьалекийс, гьичудджад бадлхьа деш. Къийна мактабыхъад джад спортзал ыхьайнхьий, шахъад ушахар гьаIзираъасын даъамийваллабы ихьес дешдий. Мактабыхъад физкультурайн дарсыбы ыккейсын зал дешин. Дарсыбы зы гьаваабы кьуIмадананкъаI мактабни магьаIллей, кьыIдминад мактабни коридоре ыккекка. Манчикед мебынбышис мешат эхьи.
— ШакIле ацIан, гъу ушахаршис аIрабна мизиб хъаIбхъаъа вухьай. Манбышис окIанас, хъаIдхъас, манчиле гъайре грамматикайн дарсыбы гьели. Мани сураке ишбы нягьдый?
— Йизын цIеддыйн хъаIдхъый исламни универститетей ыхьа. Ёкьудле сенна мааъад зы югун билиг алетIу. ГьаIшде захъад водун ацIаал’ зы ушахаршис хъели. АIрабни мизен дарсыбы зы хивни манзикее ыккекка. Махъа са уIл’джумна ичеер, са ул’джумнаб гадебы хъавайли. Дарсыбы джурайды ыккекка. Исламын дин хаIбхъувхьес, аIрабни мизел’ дурустда окIанас, югда хъаIдхъас абайленбышин сайид кIылин дешодун. Ушахаршис маншааллагь, зы увгьойнбы манбыше экIда аляатIа. Къийна манбышди хаIббананбыше аIрабни мизел’ одкIуныйн китаббы геед уфтанда хъаIдыххъанбы. ОкIанасыд аIхан.
— Гьайни йигъбышее Россиейл’ джаванаршин Йыгъ алгъаъас. Дора, Мишлешни хивни джаванаршди вазиятыке хабар гьаъас.
— Йишди хив цIаIхни дерайл’ эн хаIбна вобна. ХаIбни хивей гьаммаше хаIбба ешлибы, джаванар, ушахар воохьи. Амма аIхырейни сенбышее хивее джаванар кIыл’ хъувхьа. Манчина цIеббыйна сабаб, хивее джаванаршисда иш девхьай вобна. Манбы геледжагъыл’ джон гудмишувхьай гьувааджесдимее хиваршее явашоохьи деш. ГьаIшде йишди хивын инсанар Россиейни хаIдданани вилаетбышил’ растына хъавайленбы. Манбы нимее акьаIнахъа абкIынейиб, хивыкван, дёлесинбышикван алакьабы акIанаъа деш. Манбы югни-писди йигъыл’ хивни джамаъаIтыква саджигее воохьи.
— Йизын хъийгъыйн суал гьинаIгьдын ихьес. Къийхъа вахъад имканбы ыхьее, хиве цIедда гьиджоо ишний къавджес.
— Цедда Мишлешни хивее хаIдын спортын залний аляаъас. Мана йизда мурад вобна. Гойне хьинне, йишди хивыхъад хаIдда къаджесын ишбы водонбы. Манбы кIылда-кIылда хъаъасынбыний..
— Рамазан, йигънымее ватанпарвар инсан гьишуне?
— Ватанпарвар, джуни Ватанни, едике ыхьайни хивни, миллетни, джамаъаIтни, дёлесункъуни къайгъвее ахвана инсан ворна. МаIгьарна инсан гьаммаше хайир гьелес чалышмишхьес. Манкъве ненкеджад писин гьаъас деш. Джуке эйхьени къайдайл’ инсанаршис кумаг гьелес, хайирхагь ишбы къаджес, гьар вахтал’ гьаIзирра хыл’ аххъас гьаIзирра ихьес.
— Заква горушмишхьесда вахт тIабалавъухъа гора, сагъул! Гыргыда фыкрее аххъыйн ишбы быкыраъасдимее, вас джанана сагъвалла аIрзааъа.
— Йизди ишбышис, къиймат гьувойхъа гора, шосуд сагъул!
