Дагъыстаныхъад хивын тасарруфат гьаIракатеехъа адчесдимеега гыргын имканбы водунбы. Манчинимеега садджу джан гиххьы, темиз’ни фыкырбышиква шарааитбы яратмышаъас ыккан.
Къийна республике еттыгъда малкъара гьуваджее, багъ-бустанбы адчее , биткибы эзее, шахъад эколожи темизин кар охьанасда ва ман мал къирагъылхъа масса гьелесда мункум вобна. Манчин республикайни экономикайна вазият артымишаъаасда. Гыргын кар сана-санчиква алаакьада водун. Садджу ман гьаъас, эзас, саъас джад деш ыккан. Ман мал хараб гьидяу, гьуваджес ва масса гьелес аIхас ыккан. Ши йишин саламатын , джанас хайирыкван кар гьассыр , дуканбышеенче къирагъыле хъадыйн кар цIайни кьийматыс илещи. Манчин хаIддананыд джанас зиян гьелен кар водун. ГьоIкумат манке гьихъа аIлгьаас , агар джони миллетни джанана сагъламийвалла гозетяаъахьее.
Къийнаб вобунбы джигайл’ йишин мал, кар яратмишаъас вукканан инсанар. Анджах , манбы ишилхъа гидибгъыл джаб, налокIбышиква богъмишааъанбы. Санкъвее иш гьааъа, ваIшинкъвее манчин ёхлама ва назарат ыккекка. ЙыIкьана сини хъобкааъасда муфлат гьооли деш.
ОIт’мишхьайни уIл’джумее ши Бабаюртни бинабышил’ вухьа. Меб хивни тасарруфатыква растна хъабы. ШакIле къеджен, ман къалхымишаъас ыкканан инсанарыб вобоб. Манбышда сайир «Ленинни» дойил’ни СПК-на садры Исакь Балаев ворна. Къийна йишди районни хивни тасарруфатни ташкилатбышди аIрее , манкъун СПК гьеки оIгейхъа адкIынийн водун. Манкъухъад давараршин бакIийбы, къарамалын ферма, эзан , гёхан чолбы водунбы. Мана чалышмишехьена джамаъаIтыс хайирыкван ишбы къаджес. Сабара вахтна гьихъа манкъвее джони бинайл’ няк сааъан пункт ачмишау. Махъа няк гьувааджесын хаIдын холодильник гиххьы. Садджу джони СПК-на джаб деш, медни тасарруфатбышда , инсанаршини хусусы малана няк сааъа. Гойне мана масса гьевлес Хасавюртни шагьареехъа хъувкекка. Вазни аIхрее инсанаршис пыл хъели. Маныд хаIдын кумаг водун. Манкъуни фыкрее геледжагъыл’ мана иш гьалеб гьаIракатеехъа абчий вобна. Манчиле гъайре , манкъвее къаейна гIадыр масса гьоолен искIалат ачмишау . Делесни бинабышилин инсанар , хивын джамаъаIт махъа гьаIшде адайли. АIкьаIнахъа вуIххъас лазымебаххьи деш. Манкъвее борджесыб къоокана. ДжитIада, иш гьааъани инсаныс, заIгьмат гьааъани инсаныс имканбы гьелес ыккан. Агар, Исакьее хьинне медни кIалхозбышди, СПК-ди садрыбыше гьар ишджигабы ачмишеъээ, манке хивни тасарруфатна вазият къалибхьыйни джигеенче , къелилхъа сугъооцасда .