2024 сен Дагъыстанни язычершини Союзыс 90 сен быкырхьа. Дагъыстанын шааирар, язычера саджигеехъа сааъасын цIеддыйн гьаIракатбы 1917 сен ыхьа. Манке Темир-Хан- Шуре ( гьаIшдийни Буйнакске) Темирбулат Бейбулатове Дагъыстанын язычер са ташкилатеехъа сааъасын цIеддыйн атдымбы гьаъа. Анджах манке иш аIхреехъамее быкырааъасын имканбы ыхьа деш. Хъийгъа — 1934 сенни июнни вуза, МаIгьачкъале Дагъыстанни совет шааираршин, язычершин иджлас илгъечIу. Мани сенийке Дагъыстанни язычершини Союзна ыIмыр гибгъыл. Къийна мани джамаъаIтни язычершини ташкилатее 260 адабиятни китаббышин авторар вобунбы.
ЦIаIхбышике Дагъыстанни ва Россиейни язычершини Союзе ёкьуйре инсан вобунбы: шааир, сакIалчий (переводчик) АIбдураIгьим Дадашев; язычий, публицист Александр Ибрагьимов; шааир, сакIалчий (переводчик) Валегь Гьамзаев; шааир, прозаик, публицист Кьурбан Омаханов.
Гьайни 2024 сен ман юбилей Гьамзатовни Йигъбышди фестивалилхъа хъады. ШакIле ацIан, гьар сен сентябрьни вузани кьома йишди республике « Джагварани дурнабышин Йигъбы» («Дни белых журавлей») илгъечIи.
Юбилейе ва адабиятни фестивале иштыракаъас хаариджий оIлкабышиле ( Непалыле, Палестиненче, Беларусьенче, Азербайджаныле) ва Россиейни гьарджура субъектбышиле гьар миллетни адабиятын эл’чера абы. Манбышди аIрее шааирар, язычера, драматургар , адабиятынтанкьытчер, сакIалчера абы. Гьайни йигъбышее Дагъыстан адабиятни майдамылхъа садкIыл’.
Мигьманарше абыйни йигъыке джурабаджур майдамбышее адабиятни гьаваскараршикван, джегьилершикван, телябабышикван адабиятын маджлисбы алгъавгьу, Дагъыстанни батIрайни джигабышиква танышивхьа. ГТРК «Дагъыстан», РГВК «Дагъыстан» телекомпаниебышди студиебыше манбыше интервьюбы, мастер-калассбы гьувы ва журналистаршини суалбышис джаваббы хъувы.
Сентябрьни 7 -чил’ манбыше Дагъыстанни язычершини Союзни юбилейс, Сулейман Стальскийни 155 сенни юбилейс ва Эфендий Капиевни 115 сенни юбилейс къабсырни шикыл’бышди гьагвее ( выставке) иштыракаъы.
Гьаманиджад йигъыл’, саъат 17.00 – Лакбышди театыре Дагъыстанни язычершини юбилейс кьабсырна шадлыгъ маджлис илгъевчIу.
Мани маджлисее иштыракаъас республикайн чIакIын къуллухчера ,абыйн мигьманар, дагъыстанын шааирар, язычера, адабиятын гьаваскарар ва СМИ-ин журналистар абы. Маджлис Дагъыстанни адабиятни журналбышди хаIрни редакторе Мурад АIгьмадове ва РГВКА-ни журналистке Миясат Раджабовае вукку. ЦIедда манбыше Дагъыстанни язычершини Союзни гьаIкIеедын маIълумат гьувы ва манчин таарых ющенаъы.
Хъийгъа манбыше чыхышаъас Дагъыстанни Правительствайни хааIрункъус АIбдулмуслим АIбдулмуслимовыс гьувы. Манкъвее цIебба ДР-ни хааIрункъуни Сергей Меликовни, гойне джуни дойиле маджлисеехъа сабыйнбы Союзни юбилейква табрикавъу. Гойне манкъвее Дагъыстанни шааираршини, язычершини ва сакIалчершини ишис, заIгьматбышис ахтына кьиймат гьувы. Манкъвее раIгьаматыххъа абкIынийн , джона адабиятее гов гьабсырыйн шааирар, прозаикар йикIел’хъалявъу. Манбышин гьаIракатбы, гьавасбы гьаIшдийни инсанаршис чечнайс гиххьы. Чыхыш таамхьайле хъийгъа манкъвее сабара шааираршис Правительствайн наградабы гьувы. Манбышди аIрее йишда ишна гьамбаз, « Илчи» кIазетна журналистка, лакбышда шааир ПIатимат Рамазанова йихьа . МаIнкъыс «Дагъыстанни халкьна шааир» до гьувы. Ши мана мани дойиква табрикэъи.
Гойне тамашейс театырбышди артистарше, телябабыше, фольклорный дестебыше шечIбы дагъыстанни ва урусни мизяршил’ хъаIдхъы , маIънийбы гьекIу, аIдатбы гьагу ва медынбы.
Мани маджлисее марахыкван чыхышбы ДР-ни маданиятни министре Зарема Бутаевае, ДР-ни язычершини Союзни садре Марина АIгьмадовае – Колюбакинае гьаъы. З. Бутаевае абыйни мигьманаршис джони ведомствайн медалбы, дипломбы, грамотабы гьувы.
Гьел’бедти , цIаIхбышин адабиятыд Дагъыстанни адабиятни тIуччедын са уфтанын джегьил’ тIетI водун. Дагъыстанни язычершини Союзе манчихъад чин секцие водун. Ман, цIаIхбышди адабиятын секцие Дагъыстанни язычершини Союзе 2016 сен ачухаъы. Манчин еш хаIдын дехьейид, манчин цIаIхни адабиятни сардан хаIбна иш вукку. ЦIаIхбышди доюкани шааираршин, джегьил’ шааираршин поэзиейн, прозайн китаббы чапыс гьазираъы. ЦIаIхбышиш адабият шифае къIайдале классик адабиятылхъа сакIалаъы. ЦIаIхбышди шааираршин асарбы республике, гььоIкуматыл’, хаариджий оIлкабышил’ къеккани антологиебышеехъа, сборникбышеехъа гядкIу. Манбышин асарбы медни мизяршилхъа сакIалаъы ва адабиятни устадарше ахтына кьиймат гьувы. Медни миллетбышди шааираршин шечIбы, хабарбы цIаIхни мизелхъа сакIалаъы. ЦIаIхбышди шааираршин асарбы еймишаъас ва хъаIдаххъанбышилхъа гьихьараъас хаIдын кумаг «НУР» кIазетын, «Лачин» журналын, теле-радио верлишбыше гьаъа. АIхреени 30 сенни аIрее 70 авадкьырыйн китаббы къайиккы водунбы.
Засыд йишди раIгьматыххъа абкIынни шааираршин: Магьизада, Низамий, Молла АIбдулла, ХыIягъалий Ибрагьам, АIшукь ГьуIсейн, Лекий Мирза, Муртуза, Шихамир Мамедов, Лезги Семед’, Дабыз Джаббар, Селим ДжаIфаров, Дабыз Шавкет, Гъайбуллагь Бабаев, Муса Фаррух, Рамазан Мамедов. АIчлей Гьарун, АIшуIкь Сафар, Хан-Алмаз, Рашид Мирзоев, Ханум АIшураIлиева, АIбдулла Кьадиров, ШейхаIлий ХанаIгьмадов, Кор Незир, Эмирджан Мирзоев, Фикрет ГьуIсейнов ва мебынбышин добы йикIел’хъаляъас ыккан. Манбыше йишди адабиятыс диб гиххьы.
Къийна цIаIхбышин адабият шааираршиква, язычершиква: Калелий Магьмуд, АIбдураIгьим Дадашев, ВаIгьид Мирзоев, Юсуф Юсуфов, Нюсрет ЫIсмаилов, АIгьмад Давудов, АIбдураIгман ЫIмаров (УлуцIаIхий), Валегь Гьамзаев ( Гьамзат), Сувагылий ДжуIма, Кьурбан Омаханов, Къахлы Зафар, Наргиз Раджабова, , Алескер ГьаIджиев, Айгул’ АIлиева, Гул’бениз Рамазанова (Наоми), Хапери Назирова, Гул’нара Керимова, Чеменгул’, Эл’ман Сафаров, Шефига Бабаева ва мебынбышиква багълыда водун.
Гьел’бедти , манбышди аIрее ахтыйни дойис, гьоIкуматни наградабышис лайикьынбыб вобунбы. Йишди язычершин, шааираршин «кусяв» джитIада. ХаIббанани шааираршини асарбышикван китаббы гьалекийс чапыке къайиккы дешодунбы. Ин ша Аллагь манчикIлед дюнйейн иших къаджесын.
ЦIаIхбышихъаб месала вобна: «Ши йишда гома дамалхъа сакIал гьидявъе, шавааджаб мана хъааъас деш». Асарбы ойкIананбышда кьалам экIба вухьена. АIдабият, миллетни таарыхыква, мизеква, маданиятыква, геледжагъыква багълыда водун! Умуд гьааъана , цIаIхбышди адабиятна хаIне гьаммаше парылдамишивхьесда.