ЙицIыйигIадъэсди мартыл’ машгьур ааIлимын Ибрагьимов Гьарун Халилни духайн едике ыхьайн 100 сен быкырхьа. Манкъуни ыIмырени, одкlунни ыlлми ишбышди ва китаббышди гьаIкIее йизди ишил’ни гьамбазарше геед югун макьалабы кlазетни сагьифабышее гьувойнбы. Къийна зынад, манкъуна теляба хьинне, маъаIллимни гьаIкIее са-кьоIлле кал’ма эгьес.
Гьарун маъаIллимыква зы цIерра Дагъыстан девлет педагъожи университете хъаIдаххъанкъа кIаненче танышхьа. Мана геер йикI’ ачухна, инсаныс гьар вахтал’ кумаг гьелес чалышмишехьена инсанный. Зас хьодле сенна манкъве цIаIхни мизен дарсыбы, манчин къурулуш, одкlунийн ва хъаIдхъийн къайдабы хаlдхъау. Ед’ни мизелхъан, манчини уфтанийвалилхъан гьавас гьуво. Геледжагъысда югна саIнаъаткар гьаIзирау.
Гьарун Ибрагьимов, йиздимее гьаlкlерар геер доюквана ва гуджнаквана мизяршина ааlлим ыхьа. Мана нейинки Дагъыстанее, Россиейни чIакIни шагьарбышее, дёлеснийий ва акьаIнани хаариджи оIлкабышейир югра ацlа ыхьа. Машгьур ааIлим хьинне мана хаlдданани хаариджи оlлкабышее ыхьа, аали мактаббышее лекциебы хъаlдхъыl, джурабаджура ыlлми конференциебышее иштыракау. Дагъыстанын мизяр гьаlракатейхъа хъаляаъасдимее хаIдда ыIлимын ишбы одкIун. Манчин хаIддананбы цIаIхныйий рутулбышди мизяршиква багълыдананбы ыхьа. Манчиле гъайре манкъухъад джурайда таарыхиква багълыда одкIунийн китаббыд растына хъайленбы.
Йишди миллетни доюквани ааIлимее цIаIхни мизес, одкIунийс тезе ыIмыр гьуво. Манкъве мизен алифба къурмишау, дагъайдни сыныфбышисын китаббы къайиккы. Мактаббышее ед’ни мизелин дарсыбы ыккейсдимее методикайн пособиебы къурмишау.
ХаIбна иш Гьарун Ибрагьимове мактаббыше ед’ни мизелин дарсыбы ыккейсын маъаIллимар гьаIзирааъасдимее къавджу. Манкъуни хаIбвалликва ДДПУ университетни филологиейни факультете цIаIхни мизен саIнаъаткарар гьаIзирааъан отделение аахъы. Мани сенбышее мааъаб хаIбба едни мизен маъаIллимар гьаIзиравъу, мактаббышейхъа ишлемишувхьес къаховву.
Гьарун маъаIллимее цIаIхни отделение хъаIдаххъани телябабишис ед’ни мизекен гуджнан билиг гьуво. Мана гьамыр университетни мизяршини кафедрайна хааIрнаний ишлемишехьи. Манкъукван йизын цIеддыйн горуш зас къийнийни йигъыл’ хьинне йикlел’ водун. Гьар йигъыс манкъве дарс телябабишивани хъидгIынбышилений гийгъал. Гойне хьинне, Гьарун маъаIллиме ненкеджаб телябабы доюква хъоотIал деший. Манкъве шакIле гьаммаше хыдыларний эйгьи.
Йишди отделение зака саджигее йихьыйре телябаний. Манбышике аIхырейни курсейхъассе текра зы аху. Манбышда гагьна цIеддийни курсыле, гьагьнар хъийгъыйни курсбышее медни факультетбышеехъа бадалувхьа. Манбышди аIрайл’ хъаIдхъый таргаъанбыб вухьайнбы.
Йигъбышди са йигъыл’ Гьарун маъаIллиме дарсыле хъийгъа зы джусахъа хъортIл’. Мааъаб ши чейна истакан илёгъа-илёгъа, цIаIхни мизени къийнийни ва къийхъыйни йигъыке гаф вукку. Манкъве увгьойн: «Къийна йишди республикайс ед’ни мизен маъаIллимар вуккан. Амма мани сураке шахъад кеситийвалла вобна. ЦIаIхни мизен геледжагъ, манчин гьихъа адкIыний югни санаъаIткараршике аIслыда. Чалышмишувхье югда хъаIдхъас. Геледжагъыл’ захъад назарее хаIдда аххъыйн ишбы водонбы».
Ши гьавъуйни сабара вахтыле хъийгъа, «Нур» кIазет хъигъааI гидгъыл. Зы университете хъаIдаххъа-хъаIдаххъа мааъар ишлеишехьи гиргъыл’. КIазетна цIеррыйна хааIрна редактор гьеле вудж ыхьа. Манчиле хъийгъа, ишиква алакьара зы манкъуква экIра-экIраний хъызаххана.
Гь. Ибрагьимов гьаIкIерар цIаIхни халкьыни балее ахвана инсанний. АIхыреени вахтал’ цIаIхни халкьын, мизен инкишаф гьауй явашхьайхъа гора, отделение утIумхьава манкъве гуджнакан хаджалатний цIыцIаъан. Институтбышее цIаIхни мизен саIнаъаткарар гьаIзирааъан отделениебы утуIмхьай, манкъунимее гуджнакана зарба вухьа. Манкъве эйгьенний: «Гьар хизаныхъа, гьар миллетихъа дагъамийваллабы водонбы. Манбы кIыл’хъаийниме саджигее иш вуккейс лазымба. Эн чакIын дагъамийваллабы йизди миллетыхъад водонбы. Мани дагъамийваллабышда цIеббыйна – миллетна миз арайле абкIыний, гойнед миллет батмишхьай вобна. Зы манчиле геер нарагьатра ворна».
Йизда манкъуквана хаIбна гаф ааIлим раIгьматыххъа аIлгьассе сабара вахтна гьихъа вухьа. Ман йизын манкъукван аIхырейдын горуш ыхьа. Мани горушее манкъве йишди халкьыни геледжагъыл’ гьаъасди вааджибни ишбышикеб гаф гьавъуна. Манбы ед’ни мизен дарсыбы гьам Дагъыстанее, гьамыд Азербайджан ыккый, ед’ни мизекен китаббы одкIунй, манбы чапыке къайиккый, сувал’ин цIаIхбышин хивар гьуваджесын тадбырбы ыхьа.
Гьарун Ибрагьимовыхъаб гееб уфтанна хизан вухьа. Манкъве экIба-экIба ши, телябабы, джонкъахъаI мигьманийвалисный хъоотIаланбы. Джуни ыIмырени ёлдашиква, Сияра ханымыква кьоIйре ушахар – йищий дих чIакIы хъавъу. Сияра ханум геер йикI ачухна, мигьманар вукканна заIъыфаний. МаIнкъее Гьарун маъаIллимыка арына мигьман вая теляба ненкеджар чейна истIакан гьидевъу къеккана дешдий. Манбышин хав арыйни мигьманыс гееб гьуIрмат гивийхьен хав ыхьа.
ГьаIкIерар, Гьарун Ибрагьимов ненкеджар са йигъыква ешемишхьа деш. Манкъве гьар вахтал’ геледжагъ гозетяъа вухьа. ЦIаIхни халкьын геледжагъ югда хъадый къаджы ыккыйкын. Назарее аххъыйни ишбышике сабарабы ишилхъа аддчийнбы, сабарабы кагъызбышей аху.
Къийна Гьарун маъаIллим йишди аIрейнче аркIынна хаIдда сенбы водонбы. Амма ши, манкъун телябабыше, шас маъаIллиме гьагуйни йаIххъын аIл’гьааI вобонбы. Манкъве увгьойни саягъыл’ ши цIаIхна миз гьувааджес, мана сыкIылбаб гьаIракатейхъа хъаваляъас чалышмишоохьенбы.
Миллетын машгьур инсанар абкIынейиб, манбыше гьауйн хайирхагь ишбы таарыхбишее гьаммашийс ахванбы. Ибрагьимов Гьарун Халилни духайн до нейинки джуни телябабышди, гьамбазаршини, гьамыд цIаIхни халкьни таарыхее гьаммашийс ахвасын.
