КьыIдимыйн вузар дамазлыгъ гьуваадженбышис дагъамынбы водунбы. МыкIани вахтал` даварар, чавра, балканар гьуваджий манмеегаб сибыкна иш дешобна. ОIрышбышее чIакIын йизнанкъаI, манбы йицIабыше, гямрабыше ахва. Маныд фермерашис йыIкьда гийъар.
Къийна ЦIаIхийни дерайл`ни дамазлыгъ гьувааджени фермераршда къышлагъбышеена вазият ваацIавхьесдимее, йишди редакциейн манбышиква алаакьа аххъы. Манбышике малкъарайн, чобанаршикен хъидгIынбы гьау.
Муслагъни хивейнчена ШаIъбанов Рамазан ДинмагьаIммадна дих, къийна Рутул районее доюквана малдар ворна. Манкъвее ыIмрен хаIдданан сенбы мани санаъаIтыс гьуво. Къийна мана ешбышее ыхьейир, йишди ата-бабайн пеше таргааъа деш. Растына хъайлени дагъамийвал`бышихъа ил`дяккы, сениле-сенилхъа дамазлыгъ хаIдхъаъас чалышмишехьи. Мани карее манкъус хаIдын кумаг манкъуни духее Зиявуддине гьели.
Къышлагъбыше водни малкъарайкена, пешекараршикена гаф гьааъанкъаI Зиявуддине увгьойн: «Гьайни сен къышлагъбышда вазият манмегаб югба дешобна. Йизбы хаIдда гёогъуйхъа гора, давараршис оIрушбыше охьанасын окI еттыгъба дешда. Манбы чоIлейхъа хъигъечIейид, гьар эхьал` давараршис бадалда окIый кIорма гьелен, няъас увгьое сабара вахтале вакьаIбы ийгар гигъалас. Югун гейбы алятIасдимее, даварар тавул` ихьес ыккан. Къийна ши дёл гигъалассе гьихъан гьаIзирийваллабы ыккекка. Ийгарасди вакьаIбышис агъылбы джураъа. КьыIдым мыкIада адкIынейид, шахъад малкъарайс гьелесын гьеххаликва окIый кIорма водун. Мани сардан дагъамийвалла дешда».
Шаквани ихтелете Зиявуддине къийна чобанар девхьайкеб гаф гьавъуна. Манкъуни увгьойка, энки хаIбба дагъамийвалла фермерарше мани сураке цIыцIааъа. ГьаIшде мани санаъаIтылхъа аIшкь гьагван инсанар кIылхъувхьа. Ешли пешекарар авху деш. Джаванаршихъадыд манчилхъан гьавас дешин.
Зиявуддине шаквани горушее гьуIкуматни сураке джос кумаг дешинвад агъмишауйн.
— Ши ферма аахъыйн лап хаIдда сенбы водунбы. Амма манчихъа ил`дяакы, шос мысаджад гьоIкуматни сураке кумаг ыхьа деш. Дамазлыгъ гьувааджесдимее ши гыргын харджий йишди джибейнче гьау. Къийнийни игъыл` маныд хаIдын харджий водун. Гьавъуйни заIгьматыс сикIы, аляатIан гелирыд шас ыкканан хьинне эхьи деш. Давараршике хъобшурна хьа шавааджаб илёщи деш. Манчихъа ил`дяакы, ши зигаара гьааъа деш. Умудуква ешемишоохьи.
Зы кIазетейхъа макьале гьаIзирааъанкъа, ЦIаIхыйни дерайл`ни менни хиваршейнчени фермерашиква алаакьа аххъыйн. Манбышди гыргынкъухъаб, Зиявуддине агъмишауйн хьиннен, дагъамийваллабы водунбы.
ГьаIшде кьыIдим, эгьес эйхьи, суралхъа гьидхьыр водун. Манчихъа ил`дяакы, дамазлыгъ гьувааджен фермерар йикIдена хъоохьи деш. Манбыше гьаIракатаъан, зиян дена юххьанийлхъа хъигъебчIес. Дора шинад мани карее, манбышис угъурбы аIрзаъас.