COVID-19 меб хыл’ алебатIа деш

КьоIдъэсын сен водун, дюнйелхъа хъигъоочIена чIырвалла — коронавирус салат1увхьайн.

Манчин яра, кок Китайле гидгъыл. Сабара вахтале мана быкырни дюнйелхъа еймишивхьа. Быкырын  оIлкабы  карантиныква утIумхьа. ГьаIшде  манчиквана мубариза  вуккекка вобна. Анджах гьалекийс манчин оIги быкырда  къацIакIванас аIхы деш. Гьелбедти, натийджа манке   вухьес, агар инасарше карантинын усулбы гьуваджее ва темизийвалла гьуваадже.  Манчин яра, кок Китайле гидгъыл. Сабара вахтале мана быкырни дюнйелхъа еймишивхьа. Быкырын  оIлкабы  карантиныква утIумхьа. ГьаIшде  манчиквана мубариза  вуккекка вобна. Анджах гьалекийс манчин оIги быкырда  къацIакIванас аIхы деш. Гьелбедти, натийджа манке   вухьес, агар инасарше карантинын усулбы гьуваджее ва темизийвалла гьуваадже.  Инсанарше аIхреени вахталхъамее инам гьаъа ыхьа деш, ман чIырвалла джулхъа, джуни хизанылхъа гьивийхьарва. ГьаIшде къаджейнки, мана къара хабар гьаIкIена вухьай. Къийна Россиейл’, цывыл’  мана чIырвала гьаIракатее вобна. Статистикайни увгьойка, манчике чырыхъувхьайнбышин, хъувабкуйнбышин, гьабтIуйнбышин  сай  йишди гьоIкуматыл’  3 милйоный сура инсан водун.  Россияйл’ эн дагъамна вазият МаскIавни, Санкт-Петербургни шагьарбышее ва манчини вилаетбышил’. Дагъыстанейиб вазият, сабара медни субъектбышил’  хьинне, вахарийна дешобна.Дагъыстанеехъа манчин  гьаракатыкван хыли 2020 сенни апрел’ни вуза гьидхьыр. КьоIбъэсда гьаIракатыквана волна цывылихъа хъабы. Мана чIыривалла гуджнака еймишоохьи гибгъыл. Манчина сабаб гьихъа аIгьтият къидевджуй ва къорамышдевхьай вухьа. Инсанарше кIырыгяххъы деш. Гыргыба садибба чIырыхъааъа гибгъыл. Больницабы гяцIыйнбы, гьаIфтикбышее дарманбы гыранхьа, маскIабы акьвалхъа хъаъан, хылепбышис хъадагъван дарманбы идяаки гидгъыл.  Республикайна медицина паралидживхьана.  МаIгьачкъалее участковый дохтур хаахъа хъортIулий ва «Скорая помощь» машин хъотIулый са дагъамийвалилхъа садкIыл.  Манджад деш, ваацIани дохтураршилхъа зенг гьаъанкъаI, телефон алябатIа деш. Манчин эйгьен , йишин миллет, республикайн здравоохранение  манчиква гьичIокарас гьазирда ыхьа деш.   ОIбкабы ёхламишаъасди меега хусусы поликлиникабышее очередьбы иледзур, КТ гьауй 5-6 аазырыс илхъеIчу. ДжамаъаIтыхъад гыргынкъухъад деш ыхьа маIгьдын имканбы.  Дагъыстанее мани чIыривалике манке садибба  20 аазырылхъа аваркьылна инсан начахау. Джоке садджу Дагъыстанее мани чIыривалике аазырыле гьеххан инсанар гьабтIу. Манбышди аIрее  дохтурарыб вобунбы. Йигъыс 120-130 инсан чIырыхъыхьа. Йигъыс 10-25 инсан хъекIа. Манбы гьоIкуматын гьелен  гьагуйбы ыхьа. Анджах увгьойбышика, гьабтIуйнбышин ва чIырынбышин сай къат-къатна гьеххада ыхьа. ХаIббанан инсанарше, больницабышее джигабы дехьайхъа гора, маалиджебы хайбышее гьыъы ва гьаIшдед гьаъа водунбы.. Мааалидже гьаъана вазият гьаIшде сыкIылба юг хъувхьа вобна. Республике госпитал’бы ачмишау, Россиейни субъектбышиле кумагыс республикеехъа дохтурар абы. ГьаIфтикбышее гьаIшде дарманбы, маскабы  авайкенбы. Дохтурар хаIбхъебхьайнбы маалиджебы гьаъас.  Россияйл’ мани чIыривалис эксина хьулеблехье джура  вакцина гьазиравъу вобна. ХаIббанани ааIлимаршини увгьойква, манчин югун натийджабы гьели водунбы.  Йишди гьоIкуматыл’ ман вейбар ыIхийха гидгъыл водунбы. ЦIедда манбы дохтурашис, маъаIллимаршис, эскераршис, полицейни ишчершис   ва сабара джамаъаIтыква ишлемишоохьени инсанаршис ыIхийхаI гидгъыл. Гойне авхуйнбышис. Ман вейбар инсанаршини раазиваликва ва кьаIрад  ыIхийха. Умуд садджу Аллагьылхъа джаб деш авху вобна, дохтураршед джоке аIхан кумаг гьелен. Дагъамна вазият республикайни районбышее кIийнаб мейиб вобна. Дохтураршини увгьойбышиква мед больницабы чIырыхъувхьайнбышиква гяцIы водунбы. Йишин, Рутул район, марказыке аIкьанада ыхьеейид, майиб чIырыхъавъуйнбы, гьабтIуйнбы вобунбы. Сеннийий сурани аIрее, мааъаб  хил’дже  инсанар гьаIлакувхьа. Районеена вазият ши гьаммаше кIазете, сайте аIтрафлыба гьувона. ЦРБ-ни ва хиваршени больницабышди хааIрни дохтуршини увгьойка, къийна районе чIырыхъоохьенбышин сай мейид  водун. Манбыше джохъад водун имканбы ишлемишаъанбы. Больница чIырынбы хъувабкааъас гьазирда водун. Дарманбы, маскабы, хьахьалийбы, ИВЛ аппаратбы ,  кIойкабы гьазирда водунбы. ЧIырыхъувхьайнбышди аIрее районнын дохтурар, медсетрабыб вухьайнбы. Къийна районни дохтураршин коллектив къулайква, мислягьаIтыква ишлемишехьи водун.  ХаIбба чIирынбы къийна Къуфайни хивее вобунбы. Манчихъа гора , мана хив карантине вобна. Сувал’ни дерайлхъа коранавирусын гуджнакван  хыли шаца къыIлина гьидхьыр. Гьел’бедти,  коронавирусыкена мубариза ва профилактик ишбы йигъыс Сувал’ни маIгалыл’ни больнице, ФАП-ше, медпунктбыше ыккекка водунбы. Вахтале – вахталхъа дохтурарше инсанаршис мислягьаIтбы гьели, нягьаIбий къорамишивхьес, нягьаIдый профилактик ишбы ыккейс.  Инсанаршед  манбышилхъа кIыры гяххъан. Мишлешни больницайни хааIрни дохтурее Гелани Ибрагьимовее назарат ыккекка водун. Хиварше дизинфекциебы ыккы. Дагъамна вазият охале хъигъмоочIешинва, джамаъатыс хайир ва кумаг гьелен ишбы фонд «Инсанын», манзикбышди имамарше, МЧС-ни ишчерше, мактабни маъаIллимарше гьаъа мани дагъамни вахтал’ гьувы. «Нур» кIазетыныб чина иш мани сардан гьаргьаммаше вуккуна. Манчеенче инсанаршис чIырваликена ва манчикена аIгьтият къавджесда хабар гьуво. Мани чIырвалин дюнйейн къурлышджад бадалау. КIарантинбы гиххьыйхъа гора, инсанар иняхъа-шахъа вуIххъас вааIха деш. Ши, цIаIхбыше, мана дагъамийвалла  гьалеб хаIбба цIыцIааъа, няъас увгье йишин миллет кьоIни оIлкайл’ : Россиейл ва Азербайджан ешемишехьи.  Экономика нимеехье четин хъыхьа. Одхьанан кар , аляъан палтар ва медын инсаныс лазымехьен карбы  цIайни кьийматылхъа илхъечIу. ХаIббанан инсанар ишдена авху.  Охьанасын кар хизанеехъа авакьараъас аIха деш. Телябабышин, шигыртаршин хъаIдхъий охале къаъайдхьу. Манчина гыргынчина сабаб коронавирус вобна. Къийна мани йыIкьни хъигъоочIени чIырвалика мубариза вуккеканбышди гьийбни джаргее  дохтурар вобунбы. Йишда ыIмыр, Аллагьыле хъийгъа, манбышди ишни гьаIракатыке, къулайке аIслыба. Инсанар хъувабкаъасдимеега , сасса вахтал’, джо чIыры хъейбхьа гьабатIа.  Манбышихъад хаIм-йигъ дешин. УIл’джумбына, вазбына хизанбы къеджи деш. ВукIул’ къалхымишааъасда вахт дешда.